Помнік «Геаграфічны цэнтр Еўропы» ў Полацку

Полацк – горад, размешчаны на берагах Заходняй Дзвіны. Каб дабрацца са сталіцы Беларусі да гэтага горада Віцебскай вобласці, трэба пераадолець адлегласць у 225 км.

Геаграфічным цэнтрам Еўропы прынята называць гіпатэтычную кропку, якая абазначае тэрытарыяльны цэнтр гэтага геаграфічнага ўтварэння. Вялікі ўплыў на месцазнаходжанне гэтай кропкі маюць межы Еўропы, але галоўным чынам усё залежыць ад методыкі разлікаў.

У пачатку XXI стагоддзя беларускімі навукоўцамі Аляксеем Саламонавым і Валерыем Аношка былі праведзены даследаванні, вынікамі якіх зацікавіліся нават СМІ. Геадэзісты карысталіся ў сваіх разліках метадамі аэракасмічнай здымкі. Паводле атрыманых імі звестак, цэнтр Еўропы размяшчаецца ў 48 кіламетрах у паўднёва-заходнім напрамку ад Полацка і знаходзіцца паблізу возера Шо. Пры разліках Англія і Ірландыя былі ўзятыя як мацерыковыя часткі.

Расійскімі навукоўцамі Цэнтральнага навукова-даследчага інстытута геадэзіі, аэраздымкі і картаграфіі былі пераправераны дадзеныя беларускіх калегаў і вынесены вердыкт аб іх дакладнасці.

Мясцовыя ўлады Полацка прынялі рашэнне ўвекавечыць на тэрыторыі Беларусі месцазнаходжанне геаграфічнага цэнтра Еўропы  з дапамогай своеасаблівага помніка. Такім чынам, кропка была перанесена і некалькі змяніла каардынаты, але ў цэлым задумка свайго сэнсу не згубіла. Помнік з'явіўся, дзякуючы архітэктару Івану Баравіку і скульптару Аляксандру Прохараву. Асновай скульптуры вырашана было зрабіць ружу вятроў. Наступны ўзровень прадстаўлены Паўночным паўшар'ем Зямлі з разгорнутай картай Еўропы. Над картай перакрыжоўваюцца дугі – мерыдыяны. Яны падтрымліваюць трохмачтавы караблік, які з'яўляецца сімвалам Полацка. Надпісы на шведскай, рускай, грэцкай, англійскай і беларускай мовах кажуць аб назве помніка «Геаграфічны цэнтр Еўропы».

Помнік «Геаграфічны цэнтр Еўропы» быў прадстаўлены жыхарам горада ў апошні дзень вясны 2008 года на святкаванне, прысвечанае Дню нараджэння Полацка. Скульптура карыстаецца вялікай папулярнасцю сярод турыстаў, бо, сфатаграфаваўшыся на яе фоне, можна горда заяўляць, што Вы дакрануліся да самага цэнтру Еўропы.