Возера Мястра

Рэспубліка Беларусь здаўна славіцца сваёй прыродай, у асаблівасці, дзіўнымі азёрамі, якіх тут тысячы. Але некаторыя з іх, асабліва папулярныя. Адным з такіх з'яўляецца возера Мястра, якое знаходзіцца ў Мінскай вобласці, ля мяжы горада Мядзель. Слабапрыточнае па гідралагічнаму рэжыму і другое па памеры сярод Нарачанскай групы азёр, яно дзівіць сваёй прыгажосцю. Мястра злучана пратокамі з азёрамі: Батарыно, Скрыпава, Нарач і Шастакова. Толькі Батарыно і Мястра з'яўляюцца слабапрыточнымі, так як у летнюю спякоту пратокі і ручаі, якія сілкуюць возера, перасыхаюць. Возера Мястра падзелена на вялікі (паўночны) і малы (паўднёвы) плёсы.

Плошча возера складае прыкладна 13 км2. Звілістая берагавая лінія ўтварае пяць заліваў. Паўночныя берагі больш высокія, чым паўднёвыя, дзе, дарэчы кажучы, размешчаны гідралагічны заказнік «Чарэмшыцы». Прыбярэжная тэрыторыя часткова зарасла чаротам і месцамі багністая, тады як іншая частка берага - добраўпарадкавана, на ёй маецца пляж, выратавальная станцыя і Мядзельскі амфітэатр - месца, дзе рэгулярна праходзяць забаўляльныя мерапрыемствы. Таксама ў берага ёсць чароўныя альтанкі на вадзе, і кафэ.

Флора і фауна возера досыць багатая: расліннасць прадстаўлена чаротам, трыснягом і амаль 50 відамі падводных раслін, а таксама возера насяляюць разнастайныя віды рыбы. У возеры дрэйфуе больш за 100 відаў фітапланктону і больш за 50 відаў зоапланктону. Сярэдняя глыбіня вадаёма складае прыкладна пяць метраў – возера вялікае, але не глыбокае. Максімальная яго глыбіня складае каля 11 метраў. Рэльеф дна досыць разнастайны – чаргуюцца западзіны і ўзняцця розных памераў.

Не выпадкова возера Мястра і яго наваколлі штогод прыцягвае мноства турыстаў. Немагчыма не адзначыць, наколькі прыгожыя гэтыя месцы. Знаходзячыся тут, з'яўляецца адчуванне спакою і заміранасці, хочацца пабыць сам-насам з прыродай, забыўшыся аб усіх праблемах, аб вечнай спешцы і аб сучасных гаджэтах. Летам водная роўнядзь апраўленая зелянінай лістоты, а цішыню парушаюць толькі шум прыбоя і крыкі птушак. У гэтым месцы праходзяць спаборніцтвы па спартыўнай рыбалцы, тут адпачываюць мясцовыя жыхары, сюды едуць вандроўцы з іншых гарадоў і краін.

Гэта месца характэрна і сваёй гісторыяй, бо менавіта тут у 1659 годзе рускі князь Іван Хаванскі, разбіў генерала Вялікага княства Літоўскага - Мікалая Юдзіцкага, і яго войска. Гэтая перамога мела вялікае значэнне, і дазволіла Расійскаму царству ўсталяваць кантроль над большай часткай тэрыторый Вялікага княства Літоўскага. Гэта падзея, вядома, як бітва пад Мядзелям. З прычыны перамогі ў бітве, Хаванскі быў падараваны ў баяры і атрымаў каштоўны тытул «намесніка Вятскага».

Возера Мястра саступае ў памерах толькі возеру Нарач, і ставіцца да курортнай зоны, названай у гонар самага буйнага возера групы. Водная роўнядзь возера Мястра мае незвычайную асаблівасць: часам, калі доўгі час стаіць ціхае надвор'е, можна назіраць расслаенне воднай тоўшчы на пласты рознай шчыльнасці, што прыкметна няўзброеным вокам. Кожнаму варта ўбачыць гэты маленькі цуд прыроды.