Роў Яна і Цэцыліі

Ёсць у Беларусі адно незвычайнае і нават трохі казачнае месца, дзе практычна ўсе жыхары маюць адно і тое ж прозвішча. У вёсцы Багатырэвічы вялікая частка мясцовых жыхароў носяць прозвішча Багатырэвічы. Аднак гэта не самы яркі факт, які адрознівае гэта мястэчка ад сотні іншых. Менавіта з гэтага месца пачалася польская рэалістычная літаратура, звязаная з імем Элізы Ажэшка. Пісьменніца распавяла неверагодна прыгожую і чуллівую легенду пра каханне ў сваім рамане «Над Нёманам».

На крутых схілах вёскі Багатырэвіч размяшчаецца роў з магілай і драўляным помнікам. Побач можна ўбачыць і два нешліфаваных каменя, каля якіх некалі даўно быў усталяваны крыж з таблічкай «Ян і Цэцылія. 1549». Вёска, дарэчы, мае вельмі цікавую гісторыю з'яўлення назвы. Раней на гэтых землях не было людзей, а толькі ў лесе жылі дзікія жывёлы. Мясцовая глеба была вельмі ўрадлівай, таму ў лесе лёгка можна было знайсці мноства грыбоў, ягад і арэхаў. Часта да ракі спускаліся алені і сарны на вадапой, дрэвы былі домам для вавёрак, а ўнізе жылі куніцы і зайцы. Недалёка ад лесу жылі і людзі, якія аднойчы вырашылі адваяваць у жывёл багатую на ўраджай глебу. Менавіта таму назвалі заваёўнікаў волатамі, адсюль і пайшла назва вёскі Багатырэвічы. Але гісторыя кахання Яна і Цэцыліі ўяўляецца яшчэ больш цікавай і зачаравальнай.

Па мясцовай легендзе, у вёсцы напачатку XVI стагоддзя з'явілася маладая пара людзей. Нікому яны пра сябе нічога не расказвалі. Праўда, мясцовыя жыхары хутка здагадаліся па іх выглядзе, што людзі яны з розных саслоўяў. Хлопец быў прыгожы, моцны і загарэлы – відавочна, дзіцё палёў, усё дзяцінства і юнацтва дапамагаў бацькам араць зямлю. А вось дзяўчына была ціхая, спакойная і стрыманая – тыповая прадстаўніца шляхты. Па іх гаворцы было зразумела, што маладыя людзі прыбылі з Польшчы і яўна ад некага хаваюцца. На ўсе пытанні, куды ж маладая пара трымае шлях, яны адказвалі: «Шукаем пустэльню». Хлопец і дзяўчына аб'ездзілі мноства месцаў, аднак нічога больш маляўнічага, чым узбярэжжа Нёмана, яны не змаглі адшукаць. Тут яны і засталіся.

За многія гады ў Яна і Цэцыліі з'явілася на свет 12 дзяцей, з іх шэсць хлопчыкаў і столькі ж дзяўчынак. Практычна ўсе сыны шукалі сабе жонак падобных свайму роду: рыбакі, сакольнікі, баброўнікі з радасцю аддавалі сваіх дачок за іх замуж. Праўда, адзін сын здолеў дамагчыся рукі і сэрца баярскай дачкі. Дачок Яна і Цэцыліі жаніхі таксама ўвозілі недалёка, каля вёскі Багатырэвічы. Таму вялікая сям'я жыла паблізу адзін да аднаго.

З таго моманту, калі маладая пара, быўшы ў бегах, прыехала на гэту зямлю, прайшло 80 доўгіх гадоў. Тады гэтымі месцамі правіў кароль Жыгімонт Аўгуст, да якога дайшлі чуткі, што некалі закінутая зямля з дзікімі жывёламі стала ўрадлівай, з найпрыгажэйшымі краявідамі, квітнеючымі палямі і пабудаванымі дамамі. Калі сам кароль вырашыў наведаць вёску, ён убачыў састарэлых мужчыну і жанчын, якія выйшлі з хаты, падтрыманыя пад рукі дзецьмі, унукамі і праўнукамі. Жыгімонт вельмі здзівіўся гэтаму і нават зняў перад імі свой капялюш. Тады ён абвясціў, што з гэтага часу род Яна і Цэцыліі прыраўноўваецца да шляхецкага і з гэтага моманту яны могуць карыстацца ўсімі прывілеямі шляхты. Акрамя гэтага, кароль падараваў вёсцы жоўты герб з выявай галавы зубра.