Нішто не выклікае такую цікавасць і захапленне, як унікальныя і непаўторныя помнікі архітэктуры. У Беларусі іх даволі шмат, і яркім таму прыкладам служыць асабняк князёў Мяшчэрскіх, размешчаны ў горадзе Клімавічы Магілёўскай вобласці.

Некалькі слоў пра знакаміты род

Дваранін Мікалай Мяшчэрскі, які служыў у якасці калежскага саветніка, распачаў у 1866-1867-х гадах будаўніцтва асабняка, які прызначаўся для яго дачкі Марыі. У якасці архітэктурнага рашэння быў абраны псеўдарускі стыль, які карыстаўся папулярнасцю ў той час. Варта адзначыць, што на сённяшні дзень на тэрыторыі Беларусі не знайсці іншага такога ўзору драўлянага дойлідства, што захаваўся б так добра і практычна без змен. Асабліва ўражвае разьба і розныя драўляныя ўпрыгожванні. Таксама многімі знаўцамі мастацтва па вартасці ацэнены арыгінальны дах будынка і дабудаваны трохі пазнай другі ўзровень.

Доўгі час асабняк Мяшчэрскіх з'яўляўся свайго роду цэнтрам свецкага жыцця, бо да Марыі рэгулярна з'язджаліся знакамітыя творчыя асобы – музыканты, мастакі і іншыя прадстаўнікі падобных прафесій.

Савецкі перыяд

З прыходам да ўлады Саветаў у 1917 годзе жыццё Клімавічаў значна змянілася. Не абышла новая ўлада бокам і знакаміты асабняк. Пасля таго, як сама Мяшчэрская была пераселена ў значна больш сціплае жыллё, дом заняў камітэт бальшавікоў.

Вялікая Айчынная вайна ператварыла асабняк Мяшчэрскіх спачатку ў штаб па змаганні з дыверсантамі, а пазнай, пасля захопу рэгіёна нямецка-фашысцкімі войскамі, тут размяшчаўся ўпадабаны імі клуб-казіно. Напэўна, гэта і выратавала драўляны будынак ад разбурэння.

Пасля вайны асабняк быў аддадзены пад мясцовую школу (спачатку № 2, у 1955 годзе - № 3, а з 1966-га года - школу-інтэрнат). Таксама ў асобныя гады тут размяшчалася збожжасховішча і падліковы аддзел машыналічыльнай станцыі.

Нарэшце, у 1978 годзе было прынята рашэнне адкрыць у такім самабытным будынку раённы краязнаўчы музей. Тут кожны ахвотнік можа азнаёміцца не толькі з гісторыяй знакамітага роду (яму адведзены асобны куток), але і з падзеямі з жыцця ўсяго рэгіёна. Нядзіўна, што сёння асабняк роду Мяшчэрскіх адносіцца да ліку гісторыка-культурных каштоўнасцяў Рэспублікі Беларусь.

Цікава, што аддзел, прысвечаны жыццю Марыі Мяшчэрскай, з'явіўся ў экспазіцыі музея адносна нядаўна. Сёння гэта свайго роду «чайны пакой», дзе прадстаўніца знакамітага княскага роду прымала гасцей. У якасці займальных элементаў інтэр'ера выкарыстоўваюцца антыкварныя сталы і крэслы, люстэркі, посуд, падсвечнікі і іншыя атрыбуты.

На жаль, якіх-небудзь падрабязных звестак пра жыццё шляхетнага роду на сённяшні дзень практычна не захавалася. Гэта ў сваю чаргу надае самаму маёнтку арэол загадкавасці і нават некаторага містыцызму.

Наведаць помнік старадаўняга драўлянага дойлідства можа кожны ахвотнік – музей адкрыты з 8 да 18 г. Самі ж Клімавічы ўключаны ў некалькі найбуйнейшых экскурсійных маршрутаў па Беларусі, так што наведаць горад не складзе ніякіх цяжкасцяў.