Нясвіж... Якая меладычная і прыемная на слых назва аднаго з старадаўніх беларускіх гарадоў! Некалі гэта месца было адным з галоўных культурных цэнтраў на тэрыторыі Беларусі. Менавіта ў Нясвіжскім замку ладзіліся шыкоўныя балі, куды з'язджаліся мясцовыя дваране і прадстаўнікі беларускай шляхты. Тут ладзілі і невялікія тэатральныя пастаноўкі, якія так любілі глядзець гаспадары замка і іх госці. Нясвіж таксама багаты архітэктурнымі пабудовамі XVII–XX стагоддзяў. Гэты ўтульны беларускі гарадок і сёння напоўнены унікальнай атмасферай таго часу, здаецца, што сучаснасць быццам ніколькі не кранула Нясвіж.

На тэрыторыі Нясвіжа захаваўся манастыр бернардынцаў, які функцыянаваў разам з касцёлам Святой Алены. Увесь комплекс быў старанна спраектаваны італьянскім архітэктарам Янам Марыяй Бернардоні ў канцы XVI стагоддзя. Праз стагоддзе да каталіцкага храма прыбудавалі яшчэ і дзве капліцы, якія насілі імёны святога Францішка і святой Ганны. У гэты ж час пры кляштары бернардынцаў адкрылі школу тэалогіі, якую неўзабаве вырашана было замяніць школай філасофіі. 1655 год прынёс з сабой трагічныя падзеі: пажар практычна цалкам знішчыў будынак манастыра. Аднак неўзабаве яго нанова адбудавалі. У 1731 годзе аднавілі і школу, якая дзейнічала ў Нясвіжы да 1864 года.

Раней у касцёле святой Алены знаходзіліся рарытэтныя іконы і надмагіллі мецэнатаў, якія былі выхадцамі з вядомых беларускіх шляхецкіх дынастый. Напрыклад, тут быў пахаваны продак вядомага знакамітага дзеяча Рэчы Паспалітай Тадэвуша Рэйната – Міхаіл Казімір Рэйнат. Распяцце, якое размяшчалася на галоўным алтары, валодала цудатворным дзеяннем. Акрамя гэтага, пры касцёле існавалі тры брацтвы. У канцы XVIII стагоддзя будынкі касцёла і кляштара зноў згараюць, а затым адбудоўваюцца праз дзесяцігоддзе. Пры кляштары бернардынцаў дзейнічала суконная мануфактура, тут жа функцыянавала вялікая бібліятэка і знаходзіліся архіўныя памяшканні.

У 1864 годзе кляштар бернардынцаў скасавалі, а жылыя памяшканні вырашана было перадаць ваеннаму ведамству. Касцёл таксама чакалі сумныя змены: храм перадалі ва ўладанне праваслаўных вернікаў. Манахі, якія жылі ў манастыры, былі высланыя ў Кретынгу (зараз гэта тэрыторыя сучаснай Літвы), у Мазыр і ў Гарадзішча. Падзеі Другой Сусветнай вайны нязначна пашкодзілі будынак манастыра, аднак сцены пабудовы ўсё ж ўвабралі ў сябе тыя страшныя адгалоскі нашэсця нацыскай Германіі. Храм цалкам зруйнавалі ў 1950–я гады, сёння ж захаваўся адзін жылы корпус былога манастыра бернардынцаў.

Тады манастыр бернардынцаў быў пабудаваны на зямлі, што з паўночнага захаду прылягала да абарончага валу горада. Зараз жа яго можна ўбачыць, калі ісці ад Замкавай вежы ўздоўж вуліцы Гейсіка, павярнуць налева і абмінуць будынак адной з устаноў.

Такім чынам, нават сёння, у XXI стагоддзі – горад Нясвіж напоўнены духам даўніны, на кожнай вулачцы адчуваецца водар старажытнасці, невялікія брукаваныя дарогі самі сабой з'яўляюцца адгалоскам мінулага. Шпацыраваць па горадзе адно задавальненне, асабліва па сядзібна-паркавай тэрыторыі Нясвіжскага замка. Пабываўшы тут, кожны госць зможа ўбачыць увесь турыстычны патэнцыял краіны і дакрануцца да багатай і насычанай рознымі падзеямі гісторыі беларускай дзяржавы.