Манастыр Бернардынаў у вёсцы Сарочына

На тэрыторыі Беларусі за ўсю гісторыю панавала некалькі веравызнанняў. Асноўнымі заўсёды былі і з'яўляюцца да гэтага часу каталіцызм і праваслаўе. Аднак, акрамя іх, беларусы адносілі сябе да пратэстантаў, францысканцаў і бернардынаў. Сёння да нас дайшло некалькі найбуйнейшых архітэктурных помнікаў, уключаючы найпрыгажэйшыя манастыры бернардынаў. Адзін з такіх захаваўся практычна ў першародным выглядзе ў невялікай беларускай вёсцы Сарочына Вушацкага раёна Віцебскай вобласці.               

Прадстаўнікі ордэна бернардынаў носяць сваю назву ў гонар знакамітага на ўвесь свет рэлігійнага дзеяча, прылічанага да ліку святых, Бярнара Клеркаўскага. У Польшчы бернардыны лічыліся самым папулярным тыпам манаства і вельмі моцна адрозніваліся ад іншых рэлігійных кірункаў. Манахі, у параўнанні з іншымі служыцелямі Бога, адрозніваліся адменнай набожнасцю, шчырай рэлігійнасцю, якая, да слова была зусім не фанатычная. Большасць бернардынаў былі высокаадукаванымі людзьмі, заўсёды вылучалі радасць і весялосць. Менавіта за гэтыя свае дадатныя якасці манахі карысталіся вялікай любасцю і павагай у вернікаў.

Упершыню бернардыны з'явіліся на тэрыторыі Беларусі яшчэ ў другой палове XV стагоддзя. Тады іх першы манастыр заснавалі на грошы невядомага купца ў горадзе Коўна. Так, за некалькі стагоддзяў прадстаўніцтвы гэтага манаскага ордэна сталі з'яўляцца і ў іншых беларускіх гарадах: Гродне, Полацку, Нясвіжы, Заслаўі, Мінску, Слоніме, Мазыры і ў Сарочыне.

Больш за ўсё храмаў у бернардынаў было заснавана ў Віцебскай вобласці. Цяпер тут захаваўся манастыр і касцёл Святой Веранікі. У XV-XVII стагоддзі большасць будынкаў і збудаванняў узводзілі з дрэва, па гэтай прычыне многія ўнікальныя старажытныя пабудовы не дайшлі да нашага часу. Аднак манастыр бернардынаў адразу вырашылі будаваць з цэглы, што на той момант было вельмі дарагім заняткам. Аднак менавіта гэты факт спрыяў яго захаванню на працягу больш трох стагоддзяў. Будынак манастыра ўяўляе сабою яркае ўвасабленне архітэктурнага стылю барока. Дата яго асновы – 1726 год. Каля манастыра знаходзіцца і касцёл.

Касцёл святой Веранікі выглядае як трохнэфавая базыліка з наяўнасцю трансэпта і паўцыркульнай апсіды. Галоўны фасад будынка ўпрыгожваюць дзве вежы. Калі зірнуць на яго з паўночнага боку, то можна ўбачыць прылеглы да храма двухпавярховы манастыр. На вялікі жаль, цяпер і касцёл, і манастырскі корпус знаходзяцца практычна ў паўразбураным стане. Рэканструкцыю хуткім часам праводзіць не плануецца.

Але, нягледзячы на гэта, старадаўнія пабудовы прыцягваюць у вёску Сарочына нямала турыстаў з усёй рэспублікі. Будынкі знаходзяцца практычна ў самым цэнтры вёсачкі і лічацца сэрцам і душой гэтага месца. Сюды часта прыходзяць гуляць мясцовыя жыхары, не перастаючы захапляцца веліччу і хараством цагляных манументаў. Упадабаным месцам паўразбураны манастыр стаў і для прыезджых у Віцебскую вобласць гасцей. У сценах манастырскага корпуса часта ўладкоўваюцца тэматычныя фотасесіі, тут любяць праводзіць свой час мастакі і ўсе тыя, хто неабыякавы да старажытных гістарычных пабудоў. І гэта нядзіўна, бо цагляныя сцены ўтойваюць у сабе шматлікія загадкі чатырох стагоддзяў…