Дарога звычайна злучае населеныя пункты, каранёвае слова тут - "населеныя", гэта значыць абжытыя, заселеныя людзьмі, напоўненыя гукамі і пахамі жыцця. Усе дарогі, але не гэтая, глухая лясная дарога з паказальнікам "Літавец-4". Паказальнік цяжкі, лаканічны, мёртвага шэрага колеру.

Якім жа яму і быць, калі ён паказвае не на жывую жыццярадасную вёску, а на помнік вёсцы - мемарыяльны комплекс, узведзены ў 1986 годзе творчай групай на чале з С. Баравой.

З 1942 года закінутая ў лясах вёсачка была адным з цэнтраў партызанскага руху. Тут грунтаваўся партызанскі атрад "Баявы" пад камандаваннем старэйшага лейтэнанта Б. Жаўрыды. Актыўная баявая дзейнасць партызан, накіраваная на паслабленне ворага знутры, з яго тылу, на захопленых ім тэрыторыях, вельмі аслабляла баявую моц ворага, а цэнтры размяшчэння партызан не маглі застацца незаўважанымі.

Да 1943 году, азвярэлыя акупанты, несучы вялікія страты, пачалі разгортваць карныя аперацыі. Гэтыя аперацыі не былі падобныя на барацьбу з нязначнымі сіламі, а насілі характар ​​баявых, з прадуманай стратэгіяй і прыцягненнем сур'ёзных баявых адзінак і ўзбраення. Так, аперацыя "Якаб" (8 студзеня 1943 году) звялася да наступу на тэрыторыі Станькаўскага лесу з трох бакоў (з трох адміністрацыйных раёнаў). Узбраенне - танкі, браневікі, гарматы; колькасць складу карнай брыгады склала 7 тыс. чалавек.

З іх сілы 13 палка СС (паліцэйскага) мелі на мэце знішчэнне базы партызан у вёсцы Літавец. Але знішчэнне партызанскіх сіл звялося да ведама рахункаў з мірным насельніцтвам вёскі. Сагнаныя ў вялікі хлеў, людзі былі зачыненыя ў ім. А хлеў - падпалены. Перад гэтым усіх мужчын, каго змаглі знайсці карнікі ў вёсцы, выбудавалі ўздоўж сцены і расстралялі.

196 чалавек - агульная колькасць загінуўшых.

 Ці не была адроджана вёска Літавец, назва яе прысутнічае на могілках спаленых вёсак у мемарыяльным комплексе "Хатынь". А на месцы яе гібелі - ужо згаданы мемарыяльны комплекс.

Спачатку, яшчэ да стварэння манумента, помнік вёсцы быў невялікім, толькі пазначаў месца, а непадалёк, на былой паўднёвай ускраіне населенага пункта, быў усталяваны помнік партызанскага атрада "Баявы".

Зараз жа настрой смутку ствараецца яшчэ на шляху да асноўнага барэльефа комплексу. Каменныя пліты сімвалізуюць вясковыя хаты. Мёртвыя, шэрыя камяні на месцах хат, дзе яшчэ і цяпер маглі смяяцца дзеці, расці наступнае мірнае пакаленне беларусаў.

Асноўны барэльеф - усталяванае на ступеньчатым пастаменце выразанае з каменя выява сям'і, некалькі пакаленняў - дзеці, дарослыя, старыя. Па прыступках падымаюцца да яго людзі, прыхіліў галаву ў журботнай памяці аб іх мучаніцкай смерці.

І чутная цішыня, а ў ёй гучна гучаць вершы на беларускай мове, выразаныя на яшчэ адной часткі комплексу - асобна размешчаным камені. Гучаць гучна, нават калі чытаюць іх моўчкі, пра сябе. Вершы аб жывым крыку, які прарос да нас травой, аб зямлі, якая ніколі не астыне, а будзе вечна захоўваць жар таго агню, у якім гінулі жывыя людзі.