Мемарыяльны комплекс «Буйніцкае поле»

Помнікі, прысвечаныя героям Вялікай Айчыннай вайны, можна знайсці літаральна ў кожным буйным населеным пункце нашай рэспублікі. Адзін з яскравых узораў мемарыяльных комплексаў можна сустрэць недалёка ад невялікай вёскі Буйнічы Магілёўскай вобласці, якая стала вядомай у ходзе абарончых дзеянняў. Убачыць дадзены мемарыял можна як самастойна, так і ў межах шматлікіх экскурсій, у тым ліку і на ваенную тэматыку.

Імгненні гістарычнай праўды

У 1941 годзе лінія, якая праходзіла з правага боку ад вёскі, мела сапраўды стратэгічнае прызначэнне. Нямецка-фашысцкія захопнікі імкнуліся дабрацца да Магілёва, абыходзячы менавіта мяжу Цішоўка-Буйнічы-Сялец, таму яго абарона мела рашаючую ролю не толькі ў канкрэтнай бітве, але і ў абароне беларускіх зямель у цэлым.

Асноўны ўдар прынялі на сябе воіны 340-га артылерыйскага і 388-га стралковага карпусоў, а таксама кіраўнікі абарончым рухам палкоўнікі Куцепаў і Мазалаў. З боку захопнікаў выступала 3-я танкавая дывізія (якая, да слова, у ходзе аднаго з баёў страціла адразу 39 адзінак тэхнікі), яе падтрымлівалі сілы авіяцыі і артылерыі. Такім чынам, відавочна перавага на карысць немцаў ва ўзбраенні.

Тым не менш, абарона працягвалася на працягу 23-х дзён. У ходзе бесперапынных баёў варожыя войскі доўгі час не маглі пранікнуць за пярэдні край абарончай лініі, а калі ўрэшце рэшт змаглі прарвацца, у хуткім часе былі адкінутыя падаспелай контратакай. Толькі 22-га ліпеня дарэшты аслабелыя і парадзеўшыя войскі арміі былі вымушаныя адступіць.

У памяць пра загінулых

У сувязі з такой значной у гісторыі Беларусі бітвай у 2002-м годзе было вырашана ўстанавіць на гэтым месцы мемарыяльны комплекс пад назвай «Буйніцкае поле». Ключавой фігурай тут выступае капліца, пад якой размясцілася пахаванне знойдзеных астанкаў воінаў Чырвонай арміі. Што датычыцца ўнутранага ўпрыгожвання цаглянага 17-мятровага будынка, на яго сценах усталявалі памятныя мемарыяльныя дошкі. У цэнтры размясціўся так званы «Маятнік Фуко» – кніга памяці загінулым воінам і народным апалчэнцам.

Пры ўваходзе на тэрыторыю мемарыяльнага комплекса ўвагу прыцягвае арка, што алеяй вядзе да капліцы. Яна ўпрыгожана гарэльефнымі дошкамі, якія таксама служаць свайго рода ўзгадваннем і прызнаннем вечнай памяці герояў.

Па ўсёй тэрыторіі комплекса размясціліся рэшткі ваеннай тэхнікі. Асаблівую цікавасць прадстаўляе сапраўды ўнікальны экспанат – нямецкі танк рэдкай мадэлі, літаральна вылаўлены з дна ракі Друць. Па меркаваннях гісторыкаў, у такім добрым стане дадзены тып танка не захаваўся больш ні ў адным музеі.

Комплекс уключае таксама вельмі займальны элемент, звязаны з мясцовым пісьменнікам, вядомым па усёй Беларусі (і нават за яе межамі). Канстанцін Сіманаў завяшчаў сваім нашчадкам развеяць свой прах над Буйніцкім полем. Тут жа размешчаны і гранітны камень у яго гонар. Сіманаў у 1941 годзе пабываў на месцы бітвы ў якасці ваеннага карэспандэнта, і менавіта дзякуючы яму многія сталі сведкамі падзей, што ў свой час адбываліся тут.

Ну і, канешне ж, мемарыяльны комплекс у памяць героям Вялікай Айчыннай вайны дапаўняе Возера слёз. Яно надае ўсёй кампазіцыі асабісты шарм і навявае светлы сум.