Гісторыя ўзнікнення мемарыяла «Ружы» ў Мінску

У самым канцы вясны 1999 года, 30 мая ў Мінску адбылася вельмі жахлівая трагедыя, з якой тэрыторыя сучаснай Беларусі раней не сутыкалася. У гэты дзень нічога не прадвяшчала бяды, было звычайнае свята піва, але раптам надвор'е сапсавалася, і пайшоў моцны дождж з навальніцай. Як толькі дождж змяніўся градам, натоўп людзей пабег да падземнага пераходу на «Нямізе», каб схавацца ад дрэннага надвор'я. Пачалася моцная цісканіна ў натоўпе, тут адыграў фактар пястоты, мокрых прыступак, абутку на абцасах у дзяўчат. Вынікам усяго гэтага стала 53 смерці, амаль усе з загінутых зусім маладыя ва ўзросце 14 - 20 гадоў, сярод іх 40 дзяўчат і 13 маладых хлопцаў. Акрамя загінуўшых таксама было 150 пацярпелых, якія атрымалі траўмы рознага характару.

Менавіта колькасць загінутых стала сімвалам узведзенага мемарыяла «Ружы», які ўзвялі ўжо праз тры гады пасля гэтай вялікай трагічнай падзеі.

Апісанне мемарыяла «Ружы»

Мемарыял «Ружы» прадстаўлены ў выглядзе 53 кветак з металу ў хаатычным парадку ляжаць на метафарычных прыступках. Сярод 53 кветак ёсць 40 руж (сімвал дзяўчат) і 13 цюльпанаў (хлопцаў), якія маюць пакамечаны выгляд і надламаныя сцёблы. Вельмі тонка і глыбока тварцы мемарыяла падышлі да яго стварэння, каб ён максімальна адлюстраваў боль і цяжар страты. Гэта сапраўды трагічны выпадак для краіны. З левага боку ад кветак размяшчаецца невялікага памеру каплічка, наверсе якой знаходзіцца праваслаўны крыж і пліта з імёнамі ўсіх загінуўшых у гэтай жудаснай трагедыі, а таксама некалькі радкоў з Евангелля.

На працягу доўгага часу пераход на Нямізе быў свайго роду месцам наведвання для людзей, сяброў і сваякоў загінуўшы, якія змяшчалі на сцены перахода фота памерлых, прыносілі свежыя кветкі і невялікія іконы, а таксама запальвалі ў памяць свечкі.

Гэтая трагедыя ля падземнага пераходу на Нямізе можа нагадаць пра сябе яшчэ адным помнікам на мінскай вуліцы. У гонар гэтай трагічнай падзеі ў Міхайлаўскім скверыку В. Жбанаў размясціў адну з сваіх работ «Дзяўчынка з парасонам».

Час праходзіць, праз некаторы час, пасля таго жудаснага дня, успаміны пра падзею слабеюць. Ужо вельмі рэдка можна ўбачыць кветкі ля мемарыяла, фота загінутых даўно перасталі вісець на сцяне пераходу. Пра трагедыю ўспамінаюць толькі 1-2 чэрвеня. У звычайны паўсядзённы час гэты мемарыял з'яўляецца папулярным месцам, дзе сустракаецца моладзь сталіцы. Кожны з маладых людзей Мінска ведае фразу «сустрэнемся на розочках». Менавіта такім чынам моладзь, якую просяць памятаць толькі станоўчыя моманты, спрабуюць «разбавіць» змрочнасць гэтага месца. У працэсе экскурсій па Мінску гэты мемарыял не праходзяць міма і распавядаюць наведвальнікам сталіцы пра помнік і падзеі таго дня, які застанецца ў памяці ва ўсіх жыхароў Беларусі, а таксама ў людзей, хто чуў гісторыю гэтай трагедыі.