Лютэранская кірха ў Полацку

Горад Полацк лічыцца адным з самых важных культурных і, вядома ж, гістарычных цэнтраў Рэспублікі Беларусь. У гэтым населеным пункце размешчана незлічонае мноства здабыткаў беларускай зямлі. Адным з іх з'яўляецца Лютэранская кірха, якая была ўзведзена ў 1888 годзе. Гэта адзін з нешматлікіх архітэктурных помнікаў у Полацку, якому ўдалося захавацца пасля шматлікіх войнаў і неправамерных учынкаў людзей.

На месцы цяперашняй каменнай святыні раней стаяў драўляны храм, які прайшоў праз разбуральныя гістарычныя падзеі і застаўся цэлым. У 1988 годзе ў Полацку пражывала 850 лютэран, з прычыны чаго было вырашана пабудаваць каменную кірху замест драўлянай, якая да таго часу была ў жаласным стане.

Падчас асвячэння лютэранскага храма пастарам была праведзена служба. Малітвы чыталіся як на нямецкай, так і на лацінскай мове, і ўжо бліжэй да вечара быў арганізаваны ўрачысты абед у славу адкрыцця Лютэранскай кірхі.

Рэвалюцыя ўнесла свае карэктывы ў ход вялікай гісторыі і, адпаведна, істотна памяняла погляды на само веравызнанне. У 1924 годзе Лютэранская кірха ў Полацку была зачынена, а ў 1930 годзе ў яе будынак з Сафійскага сабора быў перамешчаны Вакольны краязнаўчы музей. У гады Другой сусветнай вайны, згодна з гістарычнай хронікай, служба ў царкве зноў была адноўлена. Аднак па заканчэнні ваенных дзеянняў тут быў размешчаны кінематограф, а затым святыню пераабсталявалі пад склад для збожжавых культур. Нягледзячы на тое, што першае пратэстанцкае грамадства ў Полацку ўтварылася ў працэсе Рэфармацыі яшчэ ў XVI стагоддзі (у складзе яго былі асноўным тутэйшыя заможныя гараджане), у XIX стагоддзі наведвальнікамі гэтай царквы былі толькі этнічныя латышы і, вядома ж, немцы, якія заснаваліся ў гэтым мястэчку. Службы вяліся на нямецкай або латышскай мовах.

Жыццё ў лютэранскай абшчыне не заўсёды было мірным. У 1815 г. пастар Венцэль накіраваў скаргу ў Пецярбург на прыгнёт з боку уніяцкіх прэсвітараў, якія самаўпраўна ўвязваліся ў справы лютэранскіх вернікаў. Яны праводзілі абрады хрышчэння, вянчання і, адпаведна, адпявання. Паводле перапісу 1897 года, у Полацку жыло ў агульнай колькасці 220 пратэстантаў. Аднак ініцыятыўнасць і заможнасць гэтай малой грамады дазволіла ёй без падтрымкі дзяржавы пабудаваць на свае грошы невялікую, аднак дастаткова шчаслівую ў архітэктурным плане святыню, у будынку якой цяпер і размешчаны Полацкі краязнаўчы музей. Ён непасрэдна лічыцца адной з найбольш значных здабыткаў Рэспублікі Беларусь.

У розныя перыяды экспазіцыя гэтага музея ахоплівала старажытныя манускрыпты, калекцыі зброі, шматлікія кніжныя пісання. У агульнай складанасці, на сённяшні дзень тут знаходзіцца больш двух тысяч экспанатаў. Гэта розныя знаходкі археолагаў, дакументы, якія распавядаюць аб напалеонаўскіх бітвах, прадметы ўжытку і друкаваныя публікацыі.

Полацк – гэта горад, у якім абавязкова варта пабываць аматарам і прыхільнікам культуры беларускай дзяржавы, тым, хто аддае перавагу адпачынку у Рэспубліцы Беларусь. Гэта найстаражытны горад дзяржавы, які захоўвае дух гісторыі і ўяўляе вялікі інтарэс як для насельніцтва Рэспублікі Беларусь, так і для турыстаў.