Лёс аднаго касцёла - Касцёл Траецкі

У прыгожым, утульным і старадаўнім квартале Мінска - Залатая Горка, як быццам хаваючыся ад старонніх вачэй, знаходзіцца касцёл з незвычайным лёсам. Касцёл Траецкі (Святога Роха) размешчаны ў самай глыбіні квартала, але шматлікія госці сталіцы не абмінаюць яго бокам. Касцёл з'яўляецца адной з самых загадкавых і важных архітэктурных складнікаў сталіцы.

Па волі лекара

Існуе легенда, згодна з якой Касцёл Траецкі (Святога Роха) быў заснаваны па волі аднаго польскага доктара. На просьбу стварыць храм ахвотна адгукнуліся жыхары Мінска і арганізавалі збор сродкаў. Так, зараз ужо ў беларускай сталіцы паўстаў новы касцёл, быў ён названы ў гонар Святога Роха. У каталікоў гэты святы з'яўляецца апекуном хірургаў і абаронцам ад розных хвароб.

Згубленае мінулае

Стагоддзем заснавання каталіцкай парафіі Найсвяцейшай Тройцы, паводле дакументаў, лічыцца XIV стагоддзе. У тыя часы кіраваў кароль Ягайла. Дарэчы, гэты прыход увайшоў у гісторыю як самая старая каталіцкая абшчына ў горадзе. У тыя далёкія часы на месцы цяперашняга касцёла стаяў драўляны храм. У 1409 годзе здарыўся пажар, у выніку якога ад пабудовы не засталося і следу. Спробы аднавіць касцёл нічога не прынеслі, так як ён зноў згарэў дашчэнту ўжо ў 1809 годзе. Толькі ў 1832 году маленькая капліца Святога Роха стала свайго роду надзеяй для гараджан, куды яны прыходзілі памаўчаць, распавесці Богу аб самым патаемным. Аднак гады ішлі, час не даваў літасці ні людзям, ні будынку.

Новае аблічча касцёл набыў 1 лістапада 1864 года. Згодна з праектам архітэктара, М. Сівіцкага, касцёл быў выкладзены каменем, выкананы ён быў у неагатычным стылі. Касцёл быў асвечаны ў тыя часы і насіў двайны тытул: Успення Найсвяцейшай Панны Марыі і святога Роха. Упрыгожвала храм і ўсяляла надзею на лепшае статуя святога Роха, сам будынак быў з двухпавярховай вежай, у ёй знаходзіліся званы «Леанард», «Стэфан» і «Браніслава». Уваход на тэрыторыю касцёла быў агароджаны варотамі, якія да нашых дзён не захаваліся. Прылягалі да тэрыторыі храма і іншыя драўляныя будынкі: дом лесніка і багадзельня.

Набажэнства ў храме

Чэрвень 1941 гаду стаў яшчэ адной чорнай пазнакай у лёсе як у цэлым Беларусі, так і касцёла Траецкага (Святога Роха). Падчас баявых дзеянняў храм вельмі пацярпеў. Нягледзячы ні на што, падчас акупацыі Мінска нямецкімі войскамі, набажэнства ў храме працягвалі праводзіцца. Аднак, як толькі вайна ў 1945 годзе скончылася, касцёл сталі выкарыстоўваць як кнігасховішча. Вакол храма размяшчаўся каталіцкі магільнік, але ў пасляваенны час ён быў цалкам разбураны, а на яго месцы пабудаваны дамы і адміністрацыйныя будынкі.

Доўгачаканая рэстаўрацыя

Толькі ў 1983 годзе адбылася доўгачаканая рэстаўрацыя касцёла Траецкага (Святога Роха). Так, будынак быў абноўлены, і стаў месцам правядзення мерапрыемстваў Белдзяржфілармоніі. Унутры ўсталявалі электрычны орган, вокны ўпрыгожылі вітражамі. У дзевяностыя набажэнства ў храме аднавіліся і сталі праводзіцца ў вольны ад канцэртаў час.

У 2006 годзе зал быў зачынены, але ў цяперашні час у касцёле Траецкім (Святога Роха) праходзяць як імшы, так і канцэрты. Да храма з цяжкім лёсам прыязджаюць турысты з усяго свету. Наведванне касцёла ўключана ў шматлікія турыстычныя маршруты і з'яўляецца абавязковым да наведвання не толькі турыстамі, але і мясцовымі жыхарамі. Паколькі гісторыя гэтага касцёла цесна звязана з гісторыяй сталіцы Беларусі.