Касцёл Святой Ганны ў Дзяржынску

На тэрыторыі Мінскай вобласці, у трыццаці кіламетрах ад сталіцы Беларусі, размясціўся горад Дзяржынск. Гэта месца - адно з нешматлікіх у краіне, якое за сваё існаванне змяніла 3 назвы. Да 1932 года месца звалася Койданаў (з часу ўтварэння старажытнарускай дзяржавы), а да 1146 года гэтае паселішча было вядома як Крутагор'е, бо тут была вельмі няроўная мясцовасць.

Ёсць цікавыя дакументальныя архіўныя звесткі, якія расказваюць пра дату і гісторыю заснавання горада. Так, у XII стагоддзі тут размяшчаўся каменны замак і дзіўны звярынец, куды любілі прыходзіць мясцовыя жыхары паглядзець на жывёл.

Цяпер горад названы ў гонар Фелікса Эдмундавіча Дзяржынскага – палітычнага дзеяча і беларускага рэвалюцыянера. Ён нарадзіўся паблізу гэтага горада ў аднайменным маёнтку роду Джяржынскіх – Дзяржынава. Цяпер галоўнаму рэдактару часопіса «Чырвоны тэрор» Феліксу Эдмундавічу ўсталяваны помнік у горадзе, і знаходзіцца ён насупраць раённага выканаўчага камітэта.

Акрамя славутасцяў, звязаных з Ф.Э. Дзяржынскім, у горадзе нямала і іншых цікавых аб'ектаў. Тут знаходзіцца самая высокая кропка Беларусі – Дзяржынская гара, вышыня якой вагаецца ў межах 345 метраў. Акрамя гэтага, тут знаходзіцца гарадзішча «Гаштольдава гара» і гісторыка–краязнаўчы музей горада. Але духоўным і архітэктурным цэнтрам Дзяржынска па праве прынята лічыць касцёл Святой Ганны.

Нягледзячы на розныя пісьмовыя дакументальныя звесткі пра з'яўленне Дзяржынска, многія навукоўцы звязваюць заснаванне мястэчка са з'яўленнем драўлянага касцёла Святой Ганны. Будаўніцтва каталіцкага храма для вернікаў было распачата ў 1453 годзе. Як і многія іншыя старадаўнія беларускія касцёлы, гэты храм быў пабудаваны з дрэва. Зразумела, такі недаўгавечны матэрыял не мог прастаяць некалькі стагоддзяў, таму першапачатковы будынак не захаваўся да нашых дзён. За 4 стагоддзі касцёл перажываў не адзін пажар і некалькі перабудоў.

Сучасны касцёл датуецца XVIII стагоддзем. Храм спалучае ў сабе некалькі стыляў, у тым ліку барока і класіцызм. Наведвальнікі могуць убачыць перад сабой двухвежавую базіліку з трыма нэфамі і пяцікантовай апсідай. Касцёл акружаны каменнай агароджай, а сцены знадворку маюць светла–бэжавыя і карычневыя адценні.

Касцёл быў прыстанкам для ўсіх каталікоў да 1945 года, аднак, пасля ўзмацнення антырэлігійных настрояў, яго ліквідавалі. Будынак храма ў пасляваенны час пераабсталявалі ў раённы Дом культуры, крыху пазней тут знаходзілася музычная школа. І толькі ў канцы XX стагоддзя, у 1990 годзе, у касцёле зноў аднавіліся набажэнствы. Яго дзверы адкрыліся для вернікаў.

Здавалася бы, нічога ўжо не можа пагражаць будынку. Аднак у 2003 годзе храм ізноў згарэў. Падчас ранішняй службы з-за неасцярожнасці з агнём загарэлася адно з дапаможных памяшканняў, у выніку чаго настаяцель касцёла хутка вывеў усіх вернікаў з будынка. Пажарнікі прыехалі хутка, таму храм амаль не пацярпеў. Зараз жа святыня, як і раней, сустракае штодня вернікаў і гасцей горада.