Касцёл Святога Тадэвуша ў вёсцы Лучай

Аб гэтым пышным храме можна казаць і пісаць толькі ў выдатнай ступені - настолькі ён ўражвае. Не так даўно ён пераадолеў узроставую адзнаку ў чвэрць тысячагоддзя. Храм авеяны гісторыяй, пышны ўнутры і знадворку. А з улікам таго, што прылеглая тэрыторыя распланаваная і ўпрыгожаная не горш, чым сам храм, то можна сказаць, што гэты касцёл пачынаецца ўжо каля ўваходу ў браму яго двара.

Гісторыя касцёла

Яго гісторыя звязана з прозвішчам Агінскіх. Яны прадставілі сваю зямлю для Ордэна езуітаў, вылучылі сродкі на будаўніцтва храма. Таму ён быў асвячоны імем Тадэвуша (новазапаветнага апостала Тадэвуша), нябеснага апякуна Тадэвуша Агінскага. Будаваўся ён з 1766 па 1776 гады, быў асвячоны ў 1777. На самой справе, гэта апошні езуіцкі касцёл на тэрыторыі Беларусі. Яго будаўніцтва было скончана, калі Ордэн ужо быў забаронены. Спецыялісты лічаць, што «езуіцкае барока» - стыль, які прыжыўся на Беларусі ў тыя часы і стаў сваім - у гэтай пабудове спалучаецца з класіцызмам. Карл Спампані - меркаваны архітэктар гэтага будынка.

Храм дзейнічаў да 1948 года. Нават пасля яго закрыцця ў эпоху атэізму прыхаджане арганізоўвалі тут службы самастойна і ў адсутнасць пастыраў імкнуліся падтрымліваць касцёл у парадку. Але і гэта стала пад забаронай. Некаторы час касцёл служыў у якасці склада.

1990 год – гэта год вяртання касцёла вернікам. За тыя часы, якiя прайшлi з гэтай даты, храм не толькі здабыў былую веліч, але сіламі вернікаў і служыцеляў царквы прымножыў яе. Цяпер касцёл уключаны ў пералік гісторыка-культурных славутасцяў рэспубліканскага значэння.

Архітэктура касцёла: экстэр'ер і інтэр'ер будынка

Пабудова касцёла - гэта двухвежавая базіліка з апсідай, з крытым купалам цэнтральнага нефа, купаламі вежаў галоўнага фасада, прамавугольнымі аконнымі праёмамі, якiя праразаюць фасады на рознай вышыні.

Унутры касцёла маецца шмат арак. Планіроўка памяшкання адказвае патрабаванням рэлігійнага канону для правядзення каталіцкіх літургій.

Але галоўная славутасць інтэр'еру - унікальны манументальны жывапіс - фрэскі ў тэхніцы грызайль. Яны імітуюць скульптуры, барэльефы, ляпніну столяў. Мэтр Казімір Антошаўскi - аўтар аб'ёмных малюнкаў, якія ствараюць ілюзіі формы і прасторы. Фігуры святых, сцэны з Бібліі, сцэнкі з удзелам свецкіх персон таго часу ў сукупнасці з элегантнай раскошай інтэр'ера (пазалоты, тонкага жывапісу, скульптур) – усё гэта непаўторнае відовішча захапляе дух.

Унікальныя і роспісы скляпенняў столі. Тут гульня з аб'ёмам спалучаецца з імітацыяй ляпнога арнаменту. У касцёле усталяваны арган, разлічаны на 12 галасоў. Гучыць тут не толькі рэлігійная музыка - цяпер часта практыкуецца правядзенне разнажанравых музычных фестываляў.

 Архітэктура касцёла ў адзіным ансамблі з краявідамі ягонага двара

Клапатлівай рукой нашых сучаснікаў увасолбена вельмі цікавае рашэнне двара храма. Ад будынка касцёла радыяльна адыходзяць алеі, на кожнай ўсталяваная статуя апостала, паплечніка Хрыста. 12 апосталаў - 12 алей. Такім чынам, храм аказваецца ў цэнтры - на скрыжаванні дарог, думак і малітваў.

Тут жа сажалка ў форме рыбы (рыба - сімвал Хрыста), у сажалцы - лілеі. Як вядома, кветка лілеі - сімвал чысціні і бязгрэшнасці.

Якімі б не былі пераканаўчымі словы, колькі б не было спроб апісаць прыгажосць, музыку, жывапіс, у поўнай меры гэта зрабіць не атрымаецца. Гэта трэба бачыць, сузіраць, спасцігаць.