Касцёл Святога Карла Барамея ў Пінску

Адным з самых старажытных гарадоў у нашай краіне лічыцца горад Пінск. Гэта нядзіўна, паколькі першае згадванне аб ім адносіцца да 1097 года. Вам павінна быць, вядома, што горад Пінск размясціўся на беразе ракі Піны, што з'яўляецца левым прытокам ракі Прыпяць. Як абвяшчаюць розныя крыніцы, назва горада пайшла ад назвы ракі, якая, у сваю чаргу, паходзіць ад старажытнага слова «пін», што азначае «прыпынак, прыстань». Гістарычна склалася так, што горад Пінск вельмі выгадна размясціўся на скрыжаванні гандлёвых маршрутаў. Ён уваходзіў у склад многіх дзяржаў, што адбілася на архітэктурным стылі забудовы і культурных месцах.

Сярод архітэктурных помнікаў Пінска можна вылучыць касцёл Святога Карла Барамея. Вядома, што першапачаткова касцёл уяўляў сабой драўляны будынак, які ўзвялі ў 1695 годзе для свецкіх ксяндзоў, якія прыбылі ў Пінск з Італіі. Вам будзе цікава, што адной з назваў гэтых свецкіх ксяндзоў было «камуністы». Самі яны называлі сябе «свецкія ксяндзы, якія жывуць у камуне» і займаліся выхаваннем моладзі і навучаннем тых, хто вырашыў прысвяціць сябе служэнню. Вядома, што яны ўтрымлівалі некаторую колькасць семінарый і школ. З гістарычных крыніц становіцца зразумела, што барталаміты з'явіліся толькі ў Пінску і гэта быў адзіны горад у Вялікім Княстве Літоўскім, дзе прысутнічаў гэты ордэн.

Пазней драўляны касцёл замянілі на каменны. Яго ўзводзілі ў перыяд з 1770 па 1782 гады на сабраныя святарамі-барталамітамі ахвяраванні, а праз два гады, у 1784, гэты храм асвяцілі ў гонар святога Карла Барамея, кардынала каталіцкай царквы. Ён быў адным з нешматлікіх вядомых дзеячаў каталіцызму, які прымаў удзел у рэфармацыі царквы і змагаўся за яе маральнае абнаўленне. Быў кананізаваны ў 1610 годзе.

Паводле гістарычных звестак, з 1836 года касцёл Святога Карла Барамея доўгі час знаходзіўся ў запусценні, паколькі менавіта ў гэты год ксяндзы-камуністы канчаткова спынілі сваю дзейнасць. У 1860 годзе, пасля таго, як сабралі ахвяраванні на адкрыццё храма, касцёл Святога Карла Барамея быў адрэстаўраваны, адкрыты і асвячоны, але ўжо пад назвай Найсвяцейшай Тройцы. Да 1912 г. храм дзейнічаў як самастойная царкоўная адзінка, але потым быў далучаны да касцёла Узнясення Панны Марыі, галоўнага храма пінскага каталіцтва. Цікавы той факт, што ў якасці касцёла будынак дзейнічаў да 1960-х гадоў. Рэстаўрацыя гэтага касцёла адбылася ў 2013 годзе, але ва ўлонне царквы будынак не вярнулі і на дадзены момант у ім размешчана канцэртная зала камернай музыкі.

У архітэктурным плане касцёл Святога Карла Барамея ўяўляе не меншую цікавасць, чым у гістарычным. Гэта яркі прадстаўнік дойлідскага стылю барока. Пры гэтым у архітэктуры касцёла відавочна праглядаецца ўплыў замкавага дойлідства. І гэта не толькі з-за двухметровых сцен з вузкімі вокнамі-байніцамі, але яшчэ і дзякуючы вежы, якая па габарытах і з-за падземных хадоў нагадвае больш крэпасную. На жаль, з-за таго, што храм на дадзены момант не выкарыстоўваецца як малітоўнае месца, унутранае ўбранне не захавалася.