Касцёл Нараджэння Найсвяцейшай Панны Марыі ў Заслаўі славіцца сваім велічным выкананнем. Каталіцкі храм узвышаецца над рынкавай плошчай, размешчанай у гістарычнай частцы мястэчка. Будаўніцтва храма вялося з тэндэнцыямі барока, пра што кажа яго знешні і ўнутраны выгляд.

Першыя камяні былі закладзены ў 1774г. З гэтага моманту храм быў аднойчы перабудаваны, але неаднаразова рэканструяваўся. З канца мінулага года, касцёл уваходзіць у спіс гісторыка-культурнай спадчыны нашай краіны.

Гістарычныя даведкі

Першая царква ў Заслаўскіх краях з'явілася ў 1627г. Гэта была драўляная пабудова, якая з часам пастарэла. На яе месцы, больш чым праз паўтара стагоддзя, пачалося будаўніцтва каталіцкай царквы. Галоўным ініцыятарам узвядзення Касцёла Нараджэння Найсвяцейшай Панны Марыі выступаў Антоній Пшаздзецкі, які ў той час быў уладальнікам Заслаўскага графства. Адна з версій абвяшчае аб тым, што аздабленне храма вялося пад кіраўніцтвам італьянскага дойліда Джавані Батыста, якога паклікаў Антоній.

Калі беларускія землі трапілі пад уладу расійскіх цароў, храм напаткала такая ж доля, як і іншыя каталіцкія ўстановы, - яго зачынілі. Праз некалькі гадоў, расійскія кіраўнікі зямель Заслаўя, пераасвяцілі храм у праваслаўную царкву, перабудавалі і зладзілі ўнутры прыход.

Па прашэнні жыхароў горада, некаторыя іконы ў храме былі захаваныя. Напрыклад, вобраз Панны Марыі, які ўпрыгожвае алтар храма, быў некрануты. Нязменным была і назва храма, ён усё гэтак жа зваўся ў гонар Раства Багародзіцы.

Праваслаўны прыход знаходзіўся ў сценах храма аж да 1941г. Падчас ваенных дзеянняў, паветранымі налётамі, быў моцна пашкоджаны будынак, ён патрабаваў кардынальнай рэканструкцыі. Брацца за гэта ніхто не хацеў, і касцёл пуставаў некалькі дзесяцігоддзяў.

Канчатковае вяртанне святыні Каталіцкай царкве адбылося ў 1998 г. Першыя рэстаўрацыйныя работы пачаліся ў гэтым жа годзе і вядуцца да гэтага часу. У 2007-2008гг. быў цалкам зменены ўнутраны інтэр'ер будынка. У 2014г. - храм асвяціў мітрапаліт Тадэвуш Кандрусевіч, з тых часоў службы ў святым будынку праводзяцца пастаянна.

Архітэктура храма

Стыль храма Нараджэння Найсвяцейшай Панны Марыі – позняе барока. Унутры касцёл упрыгожвалі вобразы маці Божай і іконы святых, на сценах знаходзіўся мастацкі роспіс. Алтар усе так жа ўпрыгожваў воблік Панны Марыі, а ў сутарэньнях размяшчалася капліца-пахавальня роду Пшаздзецкіх, што валодалі горадам у XVIII-XIX стст.

Знешні выгляд храма аднанерфны, у яго круглая апсіда і дзве рэзніцы. Сцены храма даволі тоўстыя – у некаторых месцах дасягаюць да 2х метраў. Менавіта таму ў час вайны храм толькі пацярпеў, а не быў знішчаны цалкам. Прастора, прылеглая да храма, абгароджана, да яго ёсць пад'езд і вядуць некалькі пешых сцежак.

У свой час, афармленнем унутранай прасторы, займаліся вядомыя майстры: мастак Антон Смуглевіч і скульптар Караль Ельскі. Шкада, што да нашых часоў захавалася толькі малая частка іх твораў.