Касцёл Панны Марыi Анёльскай у Гродне

Гродзенская вобласць - адзіная з усіх рэгіёнаў Беларусі, якая за некалькі стагоддзяў найбольш дужа адчула на сабе пастаянны ўплыў каталіцкай царквы. Менавіта на гэтай зямлі, якая доўгі час належала Польшчы, захавалася велізарная колькасць каталіцкіх святынь. Аднак тут існуюць і старажытныя праваслаўныя цэрквы. Таму сёння можна смела сцвярджаць, што беларусы, якія жылі на тэрыторыі Гродзенскай вобласці, заўсёды адрозніваліся талерантнасцю і верацярпiмасцю ў адносінах да прадстаўнікоў іншых рэлігійных канфесій.

Адным з самых прыгожых і папулярных касцёлаў па праву лічыцца каталіцкі храм Панны Марыі Анёльскай у Гродна. Разам з касцёлам у 1635 годзе быў заснаваны і кляштар францысканцаў. Заснавальнікамі гэтага комплексу каталіцкіх устаноў сталі вельмi набожныя вернікі: камендaнт віленскі і ваявода віцебскі Яўстахій Курча разам са сваёй жонкай Сюзанай, якая прадстаўляла старажытны магнацкi род Тышкевічаў.

Так, у першай палове XVII стагоддзя на маляўнічым левым узбярэжжы Нёмана быў пабудаваны першы драўляны кляштар і касцёл. На жаль, драўляныя пабудовы вельмі часта разбураліся ў выніку пажараў. Не выключэннем стаў і кляштар разам з касцёлам. Не прайшло і дваццаці гадоў, як комплекс згарэў падчас руска-польскай вайны. Аднаўленчымі работамi будынкаў вырашыў заняцца ваявода з Вільні Міхаіл Пац разам з гродзенскім падстоллем Гедэонам Хлядавiцкiм. Менавіта дзякуючы іх шчодрым ахвяраванням для вернiкаў зноў адкрылі каталіцкі храм і кляштар пры ім.

Мірнае жыццё і спакой у гэтых месцах пратрымаліся ўсяго стагоддзе. У 1759 годзе здараецца чарговы пажар, які вельмі моцна пашкодзіў абедзве пабудовы. Неабыякавай да гэтай падзеі засталася мсціслаўская касталянка Канстанцыя Лазовая, якая дала грошы на новае будаўніцтва. Яшчэ стагоддзе касцёл служыў пастаянным прыстанкам для каталiцкiх вернікаў, а ў кляштары жылі прадстаўнікі францысканскага ордэна. З прыходам расiйскай улады на тэрыторыю Беларусі было вынесена рашэнне зачыніць касцёл, і да 1919 года будынак выкарыстоўваўся ў якасці турмы. Страшна сабе нават уявіць, што месца, куды некалі прыходзілі мясцовыя жыхары за парадай і пакорай, дзе вернiкi знаходзілі суцяшэнне і спакой, рэзка напоўнілася чалавечымi пакутамі і бязвер'ем.

Такi сумны лёс, на шчасце, абмiнуў кляштар, які доўгі час з'яўляўся дзеючым. У канцы XX стагоддзя ў горад вяртаюцца прадстаўнікі ордэна і актыўна дапамагаюць аднаўляць былы касцёл. Вярнулі сюды і галоўную святыню храма – цудатворны лiк Святой Панны Марыі Анёльскай. Сюды на паклон да яе штогод прыязджаюць паломнікі з усіх абласцей Беларусі.

Пасля мноства перабудоў і аднаўленчых работ, сёння касцёл выглядае як трохнефная базіліка, якая стварае ўнутраны замкнёны двор. У трох'ярусную званіцу вядзе асобны ўваход. Унутраны дэкор касцёла напоўнены вытанчанасцю і мастацкай выразнасцю. Галоўны двух'ярусны алтар упрыгожваюць разныя статуі з дрэва, якія дэманструюць святых i некаторыя сцэны з Бібліі.

Несумненна, сёння і вонкавы выгляд, і ўнутранае ўбранне касцёла, і яго вельмі багатая гісторыя ўключаюць каталіцкі храм у спіс галоўных гісторыка-культурных каштоўнасцей краіны.