Слонім - адзін з найболей старажытных беларускіх гарадоў, раённы цэнтр у Гродзенскай вобласці, які вядомы з XI стагоддзя. У Іпацьеўскім летапісе гаворыцца, што такое паселішча існавала з 1252 года. Сёння тут жыве каля 50 тысяч чалавек.

Галоўны каталіцкі цэнтр Слоніма - храм Святога апостала Андрэя. Андрэй Першазванны – гэта адзін з дванаццаці апосталаў. Першазванным апостала Андрэя завуць, таму што менавіта ён быў першым закліканы Хрыстом на служэнне. Да апошняга дня зямнога шляху Ісуса апостал Андрэй ішоў за ім, бачыў Уваскрасенне і Узнясенне Хрыстова. Андрэй Першазванны быў укрыжаваны ў грэцкім мястэчку Патры.

У 1116 годзе ў «Аповесці мінулых гадоў» з'явіўся рускі варыянт апостальскай місіі Андрэя Першазваннага. Лічыцца, што ён ехаў з Крыма ў Рым праз Ладагу, падымаўся па Дняпры. Спыняўся на начлег на месцы, дзе пасля быў пабудаваны Кіеў, а таксама быў у Ноўгарадзе.

Андрэеўскі касцёл па ўказе караля Казіміра IV Ягелона пабудавалі ў Слоніме ў 1490 годзе. Царква была драўлянай, асвяцілі яе ўжо праз 3 гады. У канцы XVI стагоддзя касцёл адрэстаўравалі па ініцыятыве Льва Сапегі. Ён жа падарыў прыходу землі, дзе з'явіліся шпіталь, школа і капліца з могілкамі. Аднак каталіцкі храм згарэў у ходзе руска-польскай вайны 1654-1667 гадоў. Пасля гэтага службы праходзілі ў невялікай капліцы.

Нанова будаваць вялікую царкву, ужо з каменя, у Слоніме пачалі ў 1770 годзе. Праз 5 гадоў будаўніцтва скончылася, і храм асвяцілі. Але і ў гэты раз набажэнства тут вяліся нядоўга: у 1831 годзе ўлады царскай Расіі зачынілі касцёл у Слоніме, як і іншыя каталіцкія храмы на тэрыторыі дзяржавы.

У пачатку XX стагоддзя кракаўскім мастаком былі адрэстаўраваны фрэскі з выявамі сцен з жыцця Божай Маці. У храме паклалі новы тэракотавы паркет, усталявалі прывезены з Варшавы арган.

У Першай сусветнай вайне касцёл святога апостала Андрэя быў моцна пашкоджаны, але, на шчасце, пасля заканчэння вайны быў адноўлены. Набажэнства тут спыніліся, калі скончылася Другая сусветная вайна. Савецкія ўлады вырашылі зачыніць храм і ў будынку разгарнуць склад.

Вярнулі Андрэеўскі касцёл каталіцкай абшчыне ў пачатку 90-х гадоў мінулага стагоддзя, калі распаўся СССР і ў краіне пачалі аднаўляць рэлігійныя пабудовы. Паўторна асвяцілі царкву ў 1993 годзе. Тут правялі рэстаўрацыю, распісалі касцёл фрэскамі.

Сегодя касцёл знаходзіцца ў аддаленні ад мітусні і шуму цэнтра горада. Па стылі будынак адносяць да позняга віленскага барока. Храм Святога Андрэя аднанефавай прамавугольнай формы (нэфамі ў цэрквах завуць прастору паміж радамі калон). Па баках ад прэзбітэрыя ёсць квадратныя рызніцы. Дзённае святло сюды пракрадаецца праз вокны-аркі.

Фасад знадворку пафарбаваны ў белы колер і багата дэкараваны: глыбокія нішы і раскрапоўкі, фігурны франтон і слаістыя пілястры. Сіметрычныя вежы стаяць пад вуглом да фасада і такім размяшчэннем акцэнтуюць увагу на яго пластычнасці і вытанчанасці. Інтэр'ер каталіцкага храма ўладкаваны ў стылі ракако. Вылучаецца галоўны алтар. Нішы над уваходам упрыгожваюць драўляныя скульптуры святых Пятра і Паўла. Сцены касцёла Святога Андрэя ўпрыгожаны роспісам і ляпнінай.

Галоўны каталіцкі храм Слоніма будзе цікавы паломнікам і проста вандроўнікам, якім цікаўна гісторыя Беларусі.