Светлая памяць пра герояў жыве не толькі на старонках падручнікаў па гісторыі і ў ваенных песнях. На тэрыторыі Беларусі маецца сапраўды унікальны помнік, які мае міжнароднае значэнне і прысвечаны воінам, якія загінулі падчас Першай сусветнай вайны. Вы зможаце ўбачыць яго, наведаўшы вёску Тамашоўка Брэсцкай вобласці.

Асаблівасці размяшчэння

Вёска Тамашоўка размяшчаецца ў 60-ці км ад абласнога цэнтра, а наяўнасць чыгункі ў значнай меры палягчае доступ да яе. Станцыя называецца Уладава і бярэ пачатак ад размешчанага больш чым у 3-х км польскага горада Уладава. 

Дабрацца да вёскі можна і на аўтамабілі, едучы па трасе Р-94, якая ідзе паралельна з вышэйзгаданым чыгуначным шляхам. 

Уладава размяшчаецца паміж тэрыторыямі Польшчы і Украіны (да мяжы з апошняй каля 1,5 км), што абумовіла яе істотнае для гісторыі краіны геапалітычнае становішча. Гэта ж адбілася і на стратэгічна важным і мэтанакіраваным месцы размяшчэння змешанага пахавання.

Асаблівасці пахавання

Могілкі салдат Першай сусветнай вайны былі арганізаваны тут непасрэдна па заканчэнні баёў і размясцілі ў сваіх межах загінулых у вайне афіцэраў і салдатаў Расійскай імперыі, аб'яднанай у той час Аўстра-Венгрыі і кайзераўскай Германскай імперыі.

Усяго магіл налічваецца 1 262, з якіх каля 20-ці – брацкія. Што тычыцца колькасці байцоў, то ў цэлым пахаваных на могілках вайскоўцаў тут 1 346 чалавек.

Уваход на могілкі даволі адметны і ўяўляе сабой жалезную браму, якая размешчана на слупах з чырвонай цэглы. Цікава, што на ўваходнай таблічцы можна ўбачыць спасылку на прыналежнасць могілак вёсцы Орхава, хоць магілы размяшчаюцца літаральна ў цэнтры Тамашоўкі, а Орхава знаходзіцца ў 1,5 км на поўдзень.

У цэнтры могілак салдат 1-й сусветнай вайны размешчаны даволі цікавы помнік. Гэта тыпавы абеліск з ўсталяванай на яго вяршыні фігурай льва, а таксама ўпрыгожаны барэльефам, на якім размешчана выява выкананага з жалеза германскага крыжа. 

Самі магілы ўяўляюць сабой пліты з указаннем імя і даты смерці. Афіцэрскія магілы дадаткова абсталяваны помнікамі, як гэта традыцыйна робіцца на падобнага роду пахаваннях.

Абарона дзяржавы

У 1919 годзе могілкі былі добраўпарадкаваны на сродкі Польскай дзяржавы, пасля чаго перайшлі пад ахову Міжнароднага Чырвонага крыжа. На сённяшні дзень гэта адзіны ў Беларусі помнік такога роду, уваход якога папярэджвае кожнага наведвальніка аб тым, што дадзены аб'ект знаходзіцца пад абаронай дзяржавы. 

Варта адзначыць, што абнаўленне і рэнавацыя адбыліся ў пачатку 2000-х гадоў. Да гэтых часоў можна было адзначыць некаторы заняпад, абумоўлены шматгадовай гісторыяй і штогадовым уздзеяннем неспрыяльных пагодных умоў. 

Могілкі салдат Першай сусветнай вайны ў Тамашоўцы сёння маюць міжнародны ахоўны статус. Сюды вядуць шматлікія ваенныя экскурсіі, якія карыстаюцца нязменнай цікавасцю як сярод саміх беларусаў, так і ў замежных гасцей. Кожны жадаючы можа прайсціся паміж плітамі слаўных герояў і адчуць значнасць дадзенага мемарыяла.