Каталіцкія і габрэйскія могілкі ў Сапоцкіне, Гродзенская вобласць

Геаграфічнае размяшчэнне

Сапоцкін размяшчаецца на тэрыторыіГродзенскага раёна. З абласным цэнтрам горад звязвае аўтамабільная дарога даўжынёй у 21 км.

Гістарычныязвесткі

Першыя гістарычныя звесткі аб пасёлку маюцца з XVI стагоддзя. У іх гаворыцца аб населеным пункце як пра павет Трокскага ваяводства. Зканца XVIII стагоддзя Сапоцкін адміністрацыйна падпарадкоўваўся Гродзенскаму ваяводству. Зпачатку XIX стагоддзя ён уваходзіў у склад Расійскай Імперыі. У 1921 годзе пасёлак адваявалі палякі, а ў 1939 годзе ён быў далучаны да БССР.

Насельніцтва

Па апошніх дадзеных, на тэрыторыі Сапоцкіна пражывае каля тысячы чалавек.

Славутасці

Набор славутасцяў, якімі валодае пасёлак Сапоцкін, некаторым можа падацца дзіўным. Аднак вядомасць населены пункт набыў менавіта дзякуючы сваім могілкам.

Пахаванніна каталіцкіх могілках адносяцца да сярэдзіны XIX – пачатку XX стагоддзя. Тут размяшчаецца помнік архітэктуры неагатычнага стылю – капліца Юліі Дзяконскай. Прамавугольны будынак быў узведзены ў 1868 годзе і выконваў функцыю сямейнай пахавальні. Ён мае двухсхільны дах, а галоўны фасад – трохкутны шчыт. Яго завяршае чатырохгранная невялікая вежа. Галоўны ўваход і ніша маюць форму аркі. Аконныя праёмы пахавальні вырашаны ў такім жа стылі. На шэрым фоне сцен пахавальні вылучаюцца белыя паласы – ліштва вокнаў.

Непадалёк ад вышэй апісанай пахавальні стаіць яшчэ адно месца для радавога пахавання – капліца Юзафа Гурскага. Ён быў першым уладальнікам сядзібы ў вёсцы, размешчанай непадалёк ад Сапоцкіна. Будынак узведзены ў 1893 годзе. Па форме абедзве капліцы падобныя. Гэтакжа, як і ў першай, у капліцы Гурскага маецца двухсхільны дахам. Трапеца падобны шчыт галоўнага фасада мае васьмігранныя вежкі па кутах і арачныя нішы. Галоўны ўваход у выглядзе стральчатай аркі завершаны эдыкуламі. На бакавых сценах будынка знаходзяцца стральчатыя аконныя праёмы. Сцяна алтарнай часткі ў інтэр'еры ўпрыгожана порцікам. На ім чатыры пілястры і трохкутны франтон.

Да больш позніх пахаванняў каталіцкіх могілак адносяцца магілы польскіх салдат, якія сталі ахвярамі Першай сусветнай вайны.

Цікавасць на каталіцкай частцы могілак ўяўляе і брама – збудаванне першай паловы XX стагоддзя. Да чатырохграннага слупа прымацаваная частка брамы з каталіцкім крыжом.

Пахаванні на яўрэйскіх могілках больш старадаўнія і датуюцца нават 1278 годам. Гэта дае падставу гаварыць аб іх як аб самых старых могілках у Беларусі. Рэканструкцыя помнікаў была праведзена ў 2000 годзе. Ініцыятарам навядзення парадку на могілках стаў стаматолаг Майкл Лозман. Жыхар Злучаных Штатаў разам сасваімі студэнтамі і мясцовымі добраахвотнікамі прывялі ў парадак і аднавілі каля ста магіл. Цікавасць да Сапоцкінаў Майкла  ўзнікла не дарма – адсюль родам быў яго бацька. Сталяр па прафесіі, ён эміграваў у Амерыку ў 1930-х гадах.

Наведванне могілак, якія маюць гістарычную каштоўнасць, уваходзіць ў многія экскурсійныя туры па Беларусі.