Кальварыйскія могілкі з'яўляюцца найбольш старадаўнім могільнікам горада Мінска. Паводле афіцыйных дакументаў і папераў гэты могільнік функцыянуе каля 170 гадоў. Аднак, па прыватных звестках, тут хаваюць людзей ужо больш за шэсць стагоддзяў.

Непасрэдна, само найменне «Кальварыйскі» могільнік пайшло з лацінскага слова Calva (Пакутніцтва, альбо Галгофа).

 З 1800 г. гэты пагост цалкам перайшоў у маёмасць францысканцаў, менавіта па гэтай прычыне ў той перыяд тут дазвалялася хаваць толькі насельніцтва каталіцкага веравызнання.

У ХХ стагоддзі гэты могільнік размяшчаўся за межамі сталіцы, аднак ужо пасля Другой Сусветнай вайны ён стала паўнавартасным складнікам часткай мегаполіса.

Да здабыткам гэтага цвінтара ставіцца храм, збудаваны ў стылі неаготыкі, які быў заснаваны ў 1839 годзе.

Аднак прыхаджан гэтага могільніка больш за ўсё прыцягвае найбольш старадаўні манумент Кальварыі.

У пачатку ХIХ стагоддзя на месцы, дзе былі пахаваны сёстры Амульскіх, быў усталяваны камень з чырвонага граніту, які да гэтага часу размяшчаецца на тым самым месцы.

Кальварыйскі могільнік у Мінску нездарма завуць участкам пахавання арыстакратаў.

Бо непасрэдна тут пахаваныя прадстаўнікі шматлікіх шляхецкіх сямействаў. Тут знаходзіцца могілка Манюшкаў і Янушкевічаў, гэтак жа тут спачываюць Рымашэўскі і Ягелы. Менавіта гэты пагост апынуўся апошнім прыстанкам Гайдукевіча.

У тым ліку, як заяўляюць навукоўцы, Панятоўскія і Радзівілы, спачываюць гэтак жа непасрэдна на гэтым цвінтары.

Гэтак жа хочацца адзначыць, што тут пахаваныя заснавальнік БРГ і БСГ -У. Іваноўскі, мастак Валюха Ваньковіч і знакаміты славянскі паэт Я. Лучын.

З ХIХ стагоддзя было дазволена праводзіць пахавання людзей незалежна ад іх нацыянальнасцяў і канфесій. З гэтай прычыны тут магчыма заўважыць пахавання вайскоўцаў, якія загінулі ў напалеонаўскіх бітвах, байцоў Першай Сусветнай вайны, вайскоўцаў, забітых у перыяд бітвы Савецкага Саюза з Польшчай. Тут адшукалі апошні прыстанак тыя, хто быў забіты з прычыны тэрору бальшавікоў, тут спачываюць іўдзеі і воіны 2-ой Сусветнай вайны.

У канцы 90-х Мінскі муніцыпальны савет дазволіў ажыццяўляць тут камерцыйныя пахавання, што ў сваю чаргу пацягнула развал некаторых старажытных капліц і магіл.

З мэтай таго, каб такое больш ні разу не паўтарылася, на сённяшні дзень стварылі камітэт «Кальварыя», які ўсімі сваімі сіламі імкнецца вярнуць пагосту яго пачатковы выгляд.

У 1967 году Кальварыйскі могільнік зачыніўся, тым не менш праз 23 гады Мінскі гарвыканкам узяў пад дзяржаўную ахову ўсе аб'екты, якія знаходзяцца на гэтым участку пахавання.

Гэтак жа варта адзначыць, што 2001 г. быў вельмі важным для Кальварыйскага цвінтара. Бо менавіта ў той час Кальварыі быў дадзены статус манумента першай катэгорыі.

Аднак большасць жыхароў Мінска аб'ядноўваюць дадзены могільнік ніяк не з яго набыткамі, а непасрэдна з паданнямі аб гэтым месцы.

 Легенда абвяшчае аб юнай дзяўчыне, якую адпявалі тут позняй восенню, а пасля замуравалі ў склепе. Тады, у ХIХ стагоддзі аб так званым, летаргічным сне яшчэ нікому не было вядома. Менавіта з гэтай прычыны ніхто і не мог падумаць, што тая дзяўчына апынулася жывая. Калі яна прыйшла да памяці, то ўсімі сіламі спрабавала выбрацца з дужа-забітай труны, усё ж яе старанні не ўвянчаліся поспехам. Гэтая юная дзяўчына памірала ў страшных пакутах. Па гэты дзень шматлікія вераць у тое, што прывід гэтай дзяўчыны не змог знайсці спачынку і да гэтага часу блукае сярод магіл.

У цяперашні час Кальварыйскі могільнік спараджае зацікаўленасць не толькі ў жыхароў Беларусі, аднак і ў вандроўнікаў, якія захапляюцца гісторыяй і культурнай спадчынай горада Мінска.