Гісторыка-Краязнаўчы Нясвіжскі музей

Дзверы Гісторыка-краязнаўчага музея ў горадзе Нясвіж былі адкрыты ў пачатку 1995 года, аднак варта адзначыць, што падрыхтоўку і зборы экспанатаў для гэтага музея задумалі яшчэ ў 1986 годзе. З 2005 года, апроч музея, тут гэтак жа знаходзіцца музей - кватэра мастака М.К.Севрука, майстэрня глінянага мастацтва і кузня.

У пачатку 2012 года галерэйны фонд утрымліваў каля 8,5 тысяч асноўных экспанатаў і 3 тысячы дадатковых. Усе прадметы мастацтва строга падзеленыя паміж 19 калекцыямі. І ўжо ў 2011 г. музей далучаецца да інтэрнацыянальнай акцыі, якая стала ўжо звычаем, пад назвай - "Ноч музеяў".

Усе калекцыі краязнаўчага музея вельмі шматстайныя і размяшчаюцца ў пяці дастаткова прасторных залах. Так, калекцыя пад назвай "Беражная самабытнасць" уяўляе гасцям інтэр'ер вясковай хаты XIX стагоддзя, экспанаты "Гандаль і рамяство Нясвіжчыне" пераносяць гасцей музея з старадаўняй вёсачкі на Ратушным пляцы Нясвіжа, а ў зале пад назвай "Вайна. Трагедыя. Подзвіг" - асветлены ваенныя дзеянні XX стагоддзя, якія, непасрэдна закранулі за ўсё Нясвіжскага раёна.

Найбольш значнай і глыбокай лічыцца калекцыя, якая была названая - "Нясвіж. Старонкі легенд і гісторыі". У гэтай калекцыі ўзнаўляецца эпоха існавання Нясвіжа з XV да XX стагоддзяў. Паказаныя экспанаты заключаюцца ў некалькіх сферах, дзе кожны з іх у большай ці меншай ступені ўзнаўляе шматзнамянальны перыяды фарміравання Нясвіжа. Сярод іх маецца вобласць пад назвай "Горад - легенда". У гэтай галіне паказаны мануфактуры археалагічных раскопак, якія праходзілі па ўсёй мясцовасці гэтага мястэчка. У раздзеле "спадчынны Нясвіжа" гаворыцца аб працоўнай практыцы Нясвіжскай павучальнай семінарыі і многіх іншых навучальных установах. Экспанаты галіны «Замалёўкі Нясвіжскага побыту» прадстаўляюць сабой жылы дызайн пачатку XX стагоддзя і непасрэдна кабінет муніцыпальнага служачага.

Гэтак жа цікавасць гасцей Нясвіжскага краязнаўчага музея прыцягвае велізарная колькасць экспанатаў, сярод якіх самымі цікавымі сталі падлогавы гадзіннік канца XIX стагоддзя з кабінета кіраўніка маёнтка Радзівілаў, а таксама розны старадаўні посуд, які быў знойдзены ў склепе манастыра. Гэтак жа маецца бенедыкцінец (найстаражытны манаскі ордэн), літургійные пісанні традыцыйнай лацінскай імшы і маса іншых даволі старадаўніх экспанатаў.

У выставачных залах гісторыка-краязнаўчага музея штогод арганізоўваецца каля 25 выставачных мерапрыемстваў. Акрамя таго, цікавасць падарожнікаў, якія аддалі перавагу адпачынку ў Нясвіжы, прыцягвае дынамічная выстава, так званая "Выратаваныя каштоўнасці", у якой паказаны самыя старэйшыя царкоўныя вобразы, распяцці XIX стагоддзя і іншыя рэчы, якія былі аддадзены ў дадзеныя музей з Брэсцкай і Гродзенскай мытных фондаў.

Гісторыка-краязнаўчы музей у Нясвіжы з'яўляецца цэнтрам большасці экскурсійных тураў па Беларусі.

Таксама варта адзначыць, што гісторыка-краязнаўчы Нясвіжскі музей названы пераможцам у намінацыі "Лепшы музей года" (2008) па выніках штогадовага спаборніцтва сярод музеяў усёй Мінскай вобласці.