Дом саветаў на плошчы Леніна ў Магілёве

Адным з самых прыгожых і вялікіх абласных цэнтраў Беларусі лічыцца Магілёў. У гэтым маляўнічым і напоўненым унікальнай архітэктурай горадзе і ў зімовы час, і  ўлетку заўсёды можна сустрэць турыстаў. І гэта нядзіўна, паколькі Магілёў валодае высокім турыстычным патэнцыялам.

Практычна кожная экскурсія пачынаецца з галоўнай плошчы горада - плошчы Леніна. Дарэчы, практычна ў кожным горадзе ва ўсіх постсавецкіх краінах ёсць плошча з аднайменнай назвай, дзе абавязкова прысутнічае яшчэ і помнік Уладзіміру Іллічу. У Магілёве на плошчы размяшчаецца яшчэ адзін унікальны будынак – Дом саветаў, які мае багатую і цікавую гісторыю.

Калісьці даўно Магілёў разглядаўся ў якасці сталіцы Беларусі. У сувязі з гэтым было прынята рашэнне галоўную плошчау горада ўпрыгожыць і акультурыць, а таксама пакінуць усе архітэктурныя выбітнасці зблізку яе. Таму будынак вырашана было не зносіць і прысвоіць яму статус дзяржаўнай нацыянальнай спадчыны. Таму і сёння ён ўпрыгожвае горад сваёй манументальнасцю, веліччу і прыгажосцю.

Тыя турысты, якія былі ў Мінску і бачылі Дом Урада, імгненна заўважаюць дзіўнае падабенства сталічнага будынка з магілёўсім будынкам. Пры гэтым «бацька» ў гэтых двух збудаванняў адзін - знакаміты архітэктар Іосіф Лангбард. Многія людзі лічаць два беларускіх будынкі братамі-блізнятамі, аднак Дом саветаў усё ж меншы памерам за сталічную пабудову. Ды і па важнасці моцна саступае Дому Урада. Тым не менш, гэты будынак з'яўляецца адным з галоўных упрыгожванняў Магілёва.

У тыя часы, калі вось-вось павінна была пачацца Другая Сусветная вайна, Сталін жадаў зрабіць Магілёў сталіцай БССР, паколькі ўсяго ў 35 кіламетрах ад Мінска знаходзілася дзяржаўная мяжа, адкуль, уласна, і чакалі нападу варожых нямецкіх войскаў. Пры гэтым Сталін усімі сіламі прагнуў захаваць Дом саветаў і вырашыў зрабіць копію мінскага аналага, паколькі, па яго меркаванні, пры нападзе на Мінск ад дзяржаўнага будынка і каменя не засталося б. Хоць у ім адбылося столькі важных падзей і было прынята нямала значных палітычных рашэнняў!

Так, у Магілёў адправіліся лепшыя беларускія архітэктары з мэтай як мага хутчэй узвесці новы будынак – Дом саветаў. Праўда, прыняць новую ведамасную ўстанову таксама было не вельмі проста. Камісія прычапілася да таго, што перагародкі на вокнах нагадвалі праваслаўны крыж, а тады савецкая палітыка катэгарычна не прымала ўсю рэлігійную тэматыку. Аднак галоўны архітэктар праекта Лангбард адказаў, што такія крыжы будуць адганяць ад членаў партыі ўсю нячыстую сілу. У выніку будынак усё ж было здадзены ў эксплуатацыю.

Сёння ў былым Доме саветаў размяшчаецца Магілёўскі абласны выканаўчы камітэт і галоўны навучальны корпус Беларуска-расійскага ўніверсітэта. Калі падняцца на дах будынка, то адтуль адкрываецца ўзрушаючы выгляд на панараму Магілёва, асабліва дзіўная карціна адкрываецца ў начны час, калі ўвесь горад уключае агеньчыкі. Нібы чараўніцтвам напаўняецца Магілёў…

Дарэчы, каб адрозненні ад Дома Урада былі больш прыкметнымі, магілёўскі праект вырашылі дапоўніць прыбудовай, якая служыць у якасці залы для паседжанняў. Яе, між іншым, увесь час параўноўваюць з Авальнай залай, што, безумоўна, вельмі цешыць аўтараў магілёўскага праекта.