Благавешчанскі касцёл у вёсцы Вішнева

Каталіцтва і праваслаўе заўсёды ішлі рука аб руку на тэрыторыі цяперашняй Рэспублікі Беларусь. Гэта звязана як з геаграфічнымі асаблівасцямі (блізкасць да каталіцкай Польшчы і праваслаўнай Расіі), так і доўгай гісторыяй, падчас якой беларускія землі ўваходзілі ў склад Вялікага княства Літоўскага, Рэчы Паспалітай, Расійскай імперыі.

Адным з яркіх узораў моцы каталіцкай веры служыць пабудаваны ў вёсцы Вішнева Валожынскага раёна Мінскай вобласці Благавешчанскі касцёл, або Царква Дабравешчання Найсвяцейшай Панны Марыі.

Гістарычныя факты

Месцам размяшчэння каталіцкага храма быў абраны левы бераг ракі Гальшанкі, бліжэй да заходняй мяжы вёскі. Сёння можна ўбачыць на касцёле лічбу «1424» - гэта год пабудовы першага, драўлянага варыянту храма. Ініцыятарам гэтага стаў даволі вядомы князь Вялікага княства Літоўскага Вітаўт. Цяперашні ж каменны храм быў узведзены на яго месцы ў перыяд 1637-1641 гадоў. Дату «1637» таксама можна ўбачыць на сценах храма, але ўжо ўнутры, пад скляпеннямі малітоўнай залы. Сродкі на будаўніцтва былі вылучаны навагрудскім ваяводай Ежай (Юрыем) Храптовічам. У сценах будынка, пад бакавой капліцай, захоўваецца яго крыпта.

Цікава, што ў сувязі з тым, што ксцёл згарэў, у 1771 годзе яго рэканструкцыя таксама праводзілася пры матэрыяльнай падтрымцы прадстаўнікоў роду Храптовічаў, якія доўгі час валодалі землямі Вішнева. Разам з рэканструкцыяй адбыліся некаторыя змены ў архітэктуры самога будынка: былі дададзены рызніцы - дзве квадратныя капліцы каля алтарнай часткі.

У 1906 годзе касцёл нарэшце набыў звыклыя нам рысы. Справа ў тым, што раней храм меў тыповае для архітэктурнага стыля ранняга барока аблічча ў ва ўсім, акрамя характэрных для яго веж. Сітуацыю выправіла невялікая прыбудова - вузкі нартэкс з квадратнымі вежамі.

Цікава, што храм не закрываўся нават у савецкі перыяд, хоць, як усім вядома, савецкія ўлады нанеслі сур'ёзны ўрон рэлігійнаму і культурнаму жыццю тэрыторыі Беларусі. З 1953 года службы ў Благавешчанскам касцёле сталі праводзіцца на беларускай мове.

Асаблівасці пабудовы

Сама Царква Благавешчання Найсвяцейшай Панны Марыі даволі своеасаблівая і ўяўляе сабой трох'ярусны фасад з чатырохграннымі вежамі і фігурным шчытом, які стаіць паміж імі на верхнім ярусе. Нетыповымі для стылю барока з'яўляюцца высокія гатычныя скляпенні з упрыгожваннямі, аздобленыя мудрагелістай ляпнінай. Яны надаюць будынку маштабнасць і выразнасць.

Знакаміты беларускі мастак Фердынанд Рушыц таксама ўнёс немала ў фарміраванне непаўторнага вобліку Благавешчанскага касцёла. Так, яго пэндзлю належыць мудрагелісты роспіс скляпенняў і пілонаў. Цікава, што, акрамя работ на сценах храма і хіба што адной карціны ("Ля касцёла"), уся творчая спадчына вялікага майстра захоўваецца за мяжой.

Алтары XVIII стагоддзя, якія знаходзяцца ўнутры касцёла, упрыгожаны драўлянымі скульптурамі і разнымі ўзорамі. Тут жа размешчаны абраз Маці Божай.

У другой палове XIX стагоддзя, недалёка ад Благавешчанскага касцёла (на ўсход ад яго), былі пабудаваны вароты, якія выконваюць функцыі званіц. Яны ўяўляюць сабой тры праёмы са званамі, якія знаходзяцца над арачным праходам. Упрыгожваюць званы невялікія франтоны.

На сённяшні дзень касцёл уваходзіць у Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў рэспублікі Беларусь.