Благавешчанскі касцёл у вёсцы Перстунь

У маляўнічых месцах шчодрай на культурныя славутасці Гродзеншчыны знаходзіцца невялікая вёсачка Перстунь, дзе пражываюць, у асноўным, людзі сталага ўзросту. Аб адной з многіх беларускіх вёсак ніколі б і не даведаліся, калі б не гісторыка-культурны помнік, які размяшчаецца на яе тэрыторыі. Менавіта дзякуючы гэтаму, маленечкая вёсачка ў Гродзенскай вобласці стала неад'емнай часткай шматлікіх папулярных турыстычных маршрутаў. У вёсцы Перстунь часта можна ўбачыць турыстычныя групы з вопытнымі экскурсаводамі, а для адзінокіх падарожнікаў мясцовыя бабулі з задавальненнем раскажуць не горш за гіда.

Вёска Перстунь знаходзіцца ў Гродзенскай вобласці недалёка ад Свяцка. Перстунь - першае паселішча сапоцкінскіх месцаў, адкуль і пайшла назва населенага пункта. У канцы XIX стагоддзя ў вёсцы Перстунь быў пабудаваны выдатны Благавешчанскі касцёл, архітэктурны стыль якога да гэтага часу ставіць у тупік вопытных даследчыкаў. Аднак вялікая частка мяркуе, што царква мае ярка выяўленыя рэнесансныя рысы. За доўгія гады жыцця цудоўны храм выкарыстоўвалі ў якасці прыходу ўніяты і праваслаўныя вернікі, але толькі ў пачатку мінулага стагоддзя тут утварыўся паўнавартасны каталіцкі прыход.

Дакладна вядома, што калісьці па вёсачцы Перстунь праходзіла адна з самых запатрабаваных паляўнічых сцежак. Напэўна, менавіта таму ў храме не было адбою ад вернікаў, і нават вялікія князі нярэдка напярэдадні палявання наведваліся ў храм памаліцца і паставіць свечку. У гады былой велічы Вялікага Княства Літоўскага вёска была добра развітым адміністрацыйным цэнтрам. Кажуць, што ў храме не было раней святароў, бо служылі тут толькі манашкі.

У часы Другой Сусветнай вайны будынак храма быў моцна паўкоджаны: пры адступленні нямецка-фашысцкія захопнікі знішчалі ў полымі пажару ўсе беларускія храмы. Падобная доля напаткала і Благавешчанскі касцёл у вёсцы Перстунь. У храме доўгі час праходзілі рэстаўрацыйныя работы, а мясцовыя жыхары наведвалі прыход у размешчанай недалёка вёсцы Галынка. У часы Савецкага Саюза храму таксама прыйшлося нялёгка. Так, старажытны касцёл перастаў мець уласныя землі і абслугоўванне. Мясцовыя ўспамінаюць, як ад запусцення на будынку раслі тоненькія бярозкі, прычым іх было столькі, што сцены храма праз дзясятак гадоў з цяжкасцю можна было разгледзець.

У 90-я гады мінулага стагоддзя Благавешчанскі касцёл у вёсцы Перстунь быў цалкам адрэстаўраваны: нанова нанеслі тынкоўку, перафарбавалі, на вокнах паставілі шклопакеты. Выдатна захавалася цэнтральная частка фасада храма і яго масіўная брама. Вяршыню ж касцёла вянчае вежка з дахам у выглядзе конуса з крыжам. На ўскраіне вёскі размешчана і старая сядзіба, але да нашых дзён дайшлі толькі выкладзеныя з расколатых масіўных камянёў пабудовы гаспадарчага двара. Сам сядзібны дом цяпер знаходзіцца ў руінах. Благавешчанскі касцёл у вёсцы Перстунь зручна размешчаны – амаль у цэнтры вёскі, акрамя гэтага, у вобласці наладжана выдатнае транспартнае паведамленне.

Тым, хто асабліва любіць падарожнічаць па родным краі з мэтай вывучэння яго гісторыка-культурнай спадчыны, гэты арыгінальны маршрут падасца цікавым і вельмі карысным.