Благавешчанская царква ў Віцебску

Благавешчанская царква размешчана ў жывапiсным цэнтры горада Віцебска на беразе Заходняй Дзвіны. Пабудаваная ў X або XII стагоддзі, царква з'яўляецца самай старадаўняй і шанаванай як сярод карэнных жыхароў, так і сярод гасцей горада.

Меркаванні гісторыкаў адносна даты і заснавальніка царквы ў Віцебску разыходзяцца. Паводле падання, храм быў пабудаваны княгіняй Вольгай у год заснавання горада. Аднак археалагічныя і архітэктурныя даследаванні паказалі, што будаўніцтва храма - справа рук балканскіх дойлідаў, прывезеных князямі на землі полацкія прыблізна ў 1140-я гады. Існуе і трэцяе меркаванне, згодна з якім Благавешчанскую царкву пабудаваў літоўскі і віцебскі князь Альгерд. Гэты кіраўнік вядомы тым, што ў часы яго праўлення Вялікае княства Літоўскае стала адной з найбуйнейшых еўрапейскіх дзяржаў. Аднак, на думку большасці гісторыкаў, у часы князя Альгерда царква была не толькі пабудавана, а ўжо і часткова адрэстаўраваная, што кажа пра існаванне храма яшчэ да праўлення Альгерда.

У цяперашні час Благавешчанская царква ўяўляе сабой беласнежны храм. Для таго, каб паказаць сучаснікам, як выглядаў цагляны мур ў гады росквіту храма, невялікую частку сцяны пакінулі неатынкаванай.

Важна адзначыць, што за гады існавання архітэктура царквы змянялася, як мяняліся кіраўнікі, традыцыі і стаўленне да храма Божага. У 1619 годзе манарх Жыгімонт III даў распараджэнне зняць купалы, а вядомы ў той час уніят І. Кунцэвіч схаваў царкоўныя фрэскі за пластом вапны. Будучы ўжо уніяцкім, пацярпеў храм і падчас Паўночнай вайны, пасля якой яго стыль быў цалкам зменены на стыль барока. Сур'ёзны ўрон быў нанесены Благавешчанскай царкве ў час Вялікай Айчыннай вайны, яе неаднаразова падпальвалі нядобразычліўцы. У савецкі час храм падвергнуўся неймавернаму кашчунству - віцебская ўлада ўвогуле знішчыла яго, а праз месяц ўзяла пакінутыя руіны пад ахову.

Праект аднаўлення Благавешчанскай царквы падрыхтаваў архітэктар Г.А. Лаўрэцкі. План-схема была практычна ідэнтычная архітэктуры храма XII стагоддзя. Работы па аднаўленні доўжыліся 7 гадоў. Свае дзверы храм адчыніў ў 1999 годзе. Зайшоўшы ўнутр, вы ўбачыце дзіўнае па сваёй прыгажосці ўбранне. Асабліва дзівяць размаляваныя сцены і цудатворны абраз Божай Маці Аршанскай.

Паглядзець на беласнежны храм у Віцебску вы можаце як самастойна, так і ў рамках агляднай экскурсіі. Раім правесці сваё падарожжа разам з экскурсіяй «Па старонках гісторыі 1000-гадовага Віцебска». Благавешчанская царква будзе першай у спісе наведвання віцебскіх славутасцяў. Таксама вы наведаеце праваслаўны Пакроўскі сабор і касцёл Святой Варвары, які ўразіць вас высокімі вежамі з чырвонай цэглы, выкананымі ў класічным неараманскiм стылі. Цікава паглядзець на месца, дзе жыў Напалеон падчас знаходжання ў Віцебску. Гэта велічны Губернатарскі палац, пабудаваны ў 1772 годзе. Аматарам мастацкага авангарду прыйдзецца па душы дом-музей і арт-цэнтр Марка Шагала, які вы таксама абавязкова наведаеце з экскурсіяй.