Дарогамі праваслаўя: вывучаем царкоўную культуру Беларусі

Дорогами православия: изучаем церковную культуру Беларуси

VETLIVA
Дорогами православия: изучаем церковную культуру Беларуси Церкви Беларуси

Самые красивые церкви Белоруссии. Читай статью про самые лучшие православные соборы и святыни Беларуси, которые ничем не хуже заграничных.

21.11.2019

Зусім нядаўна мы збіралі ў адзін спіс унікальныя каталіцкія касцёлы Беларусі і напісалі з гэтай нагоды цікавы артыкул. Для аднаўлення рэлігійнага балансу сіл у Блогу, VETLIVA склаў свой асабісты ТОП-10 самых прыгожых праваслаўных цэркваў з розных куткоў Беларусі. Наперад, на аглядную экскурсію па сакральных славутасцях!

Цэрквы Беларусі

Свята-Духаў сабор у Мінску

Адрас: вул. Кірылы і Мяфодзія, 3, Мінск

Сабор святога Духу ў Беларусі

Пачаць аглядны артыкул па праваслаўных аб'ектах мы таксама вырашылі з самага вядомага сталічнага храма — сабора Святога Духу, ці, як яго яшчэ завуць, Кафедральнага сабора. Раней ён адносіўся да каталіцкай веры і з'яўляўся манастыром бернардзінак, але пасля пажару і рэканструкцыі ў 1860 храм быў перасвячоны ў праваслаўную веру.

Галоўная яго рэліквія — абраз Божай Маці, які захоўваецца ў Мінску з 1500 года. Паводле легенды, князь Уладзімір прывёз яе ў Кіеў яшчэ ў X стагоддзі ў якасці трафея пасля паходаў на Візантыю. Падчас татарскага нашэсця абраз выкінулі ў раку Днепр, а ўжо ў самым пачатку XVI стагоддзя мінчане вылавілі яе ў вусці ракі Свіслач.

VETLIVA раіць: наведаць старадаўні сабора Святога Духу падчас аглядных экскурсій па Мінску. Храм размешчаны ў Верхнім горадзе і ўваходзіць у ТОП-50 самых вядомых славутасцяў сталіцы. Шматлікія з іх таксама можна ўбачыць падчас агляднага падарожжа!

Сафійскі сабор у Полацку

Адрас: вул. Замкавая, 1, Полацк, Віцебская вобласць

Сафійскі сабор у Беларусі

Другі ў нашым спісе — гэта знакаміты храм, змешчаны ў Полацку. Сафійскі сабор нейкі час быў:

  • парахавым складам, які падарваўся ў пачатку XVII стагоддзя;
  • стайняй падчас вайны з Напалеонам у 1812 годзе;
  • краязнаўчым музеем у першай палове XX стагоддзя.

Яшчэ характэрна, што ў праваслаўным Сафійскім саборы можна пачуць арганную музыку! У сярэдзіне вясны і ў канцы восені там праводзяць сапраўдныя камерныя і арганныя канцэрты, дзе выступаюць таленавітыя людзі з розных краін.

VETLIVA расказвае: першае згадванне пра Полацк датуецца 862 годам, таму, апроч найпрыгажэйшага праваслаўнага храма, там ёсць яшчэ шмат славутасцяў і нават скульптура, прысвечаная літары! Гэта далёка не адзіны незвычайны помнік у Беларусі — тут любяць дзівіць турыстаў!

Царква Святога Міхаіла Архангела ў вёсцы Сынкавічы

Адрас: вёска Сынкавічы, Гродзенская вобласць

Царква Святога Міхаіла Архангела ў Беларусі

А як наконт царквы, якая мае 1,5-мятровыя сцены таўшчынёй і акружана 4-ма баявымі вежамі? Менавіта так сурова сустракае вернікаў з XIV стагоддзя сабор Святога Міхаіла Архангела ў вёсцы Сынкавічы. Гісторыя яго будаўніцтва вельмі цікавая. Храм пабудаваў і асвяціў князь Вітаўт у якасці падзякі мясцовым жыхарам. Яны дапамагалі яму хавацца ад пераследаў князя Ягайлы.

Цяпер у царкве захоўваецца копія абраза Божай Маці, якую зрабілі ў Грэцыі. Мясцовыя кажуць, што нават копія валодае чароўнай сілай вылячэння.

Успенскі сабор у Віцебску

Адрас: вул. Камісара Крылова, 9, Віцебск

Успенскі сабор у Беларусі

Успенскі сабор у Віцебску быў пабудаваны ў самым пачатку XV стагоддзя на схіле Лысай гары. Лічыцца, што раней гэта ўзвышша было месцам правядзення паганскіх абрадаў і вядзьмарскіх шабашаў

Цікавае ад VETLIVA: Успенскі сабор быў зачынены для вернікаў у часы рэвалюцыі ў 1917 годзе, а ў 1936 яго і зусім падарвалі. Гэта не адзіная славутасць у Беларусі, якая з часам знікла — такіх прыкладаў нашмат больш.

Вось яшчэ некалькі цікавых фактаў пра Успенскі сабор:

  • ён стаіць прама на беразе Заходняй Дзвіны;

  • храм можа пахваліцца самым вялікім званом у Беларусі — яго вага складае 5,2 тоны, а вышыня — 2 метры;

  • існуе легенда пра тое, што пад сценамі сабора ёсць падземны тунэль вышынёй з чалавечы рост!

Царква Святых Барыса і Глеба (Каложская) у Гродна

Адрас: вул. Рыбацкая, 6/1, Гродна

Каложская царква ў Беларусі

Одзін з самых старадаўніх храмаў у Гродна — гэта Каложская (Барысаглебская) царква. Пачнём адразу з цікавых фактаў пра яе:

  • яна была пабудавана і асвячона ў праваслаўе ў XII стагоддзі і на дадзены момант з'яўляецца дзейсным храмам; 

  • у XV стагоддзі царкву цалкам разбурылі падчас нашэсцяў крыжакоў, а ў наступным стагоддзі яе ўжо адбудавалі нанова;

  • старадаўняя пабудова ўключана ў папярэдні спіс аб'ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЭСКА.

VETLIVA расказвае: вялікая колькасць рэлігійных святынь даводзіцца на каралеўскі горад Гродна. Падчас аглядных тураў ці экскурсій там можна наведаць як праваслаўныя, так і каталіцкія храмы. Жадаеце скласці свой уласны маршрут? Тады наш падрабязны гайд па Гродна раскажа ўсё, што трэба ведаць!

Свята-Васкрасенскі кафедральны сабор у Барысаве

Адрас: вул. Лапаціна, 34, горад Барысаў, Мінская вобласць

Васкрасенскі сабор у Беларусі

Свята-Васкрасенскі сабор быў пабудаваны ў канцы XIX стагоддзя. Як і іншыя рэлігійныя святыні, ён быў не аднойчы спалены, адноўлены, разбураны і зноў адноўлены. Сваёй яркасцю і незвычайнасцю Свята-Васкрасенскі сабор значна адрозніваецца ад усіх іншых храмаў. Ён зроблены з чырвонай цэглы з белымі дэкаратыўнымі элементамі і нагадвае сапраўдны казачны замак. Будынак ўзведзены ў псеўдарускім стылі, а сярод элементаў экстэр'ера ёсць нават какошнікі.

Барысаў таксама з'яўляецца адным з самых старадаўніх гарадоў Беларусі. У яго 900-ую гадавіну каля Кафедральнага сабора быў усталяваны помнік заснавальніку горада — князю Барысу.

Успенская царква ў аграгарадку Сар’я

Адрас: аграгарадок Сар’я, Віцебская вобласць

Царква Успенская ў Беларусі

Царква Унебаўзяцця першапачаткова будавалася як каталіцкі касцёл. Мясцовы гаспадар Ігнат Лапацінскі ўзвёў унікальны гатычны будынак у гонар сваёй жонкі, якая рана пайшла з жыцця. Архітэктура грандыёзнага храма ўвасобіла ў сабе ўсё яго каханне і скруху, і зараз мы можам нацешыцца такім вытанчаным манументам са спічакамі, што імкнуцца ўгару.

У праваслаўную веру Успенскую царкву звярнулі ў сярэдзіне XIX стагоддзя. З таго перыяду яе неаднаразова зачынялі, размяшчалі ў сценах храма забаўляльную ўстанову, ізноў перадавалі каталікам. У наш час сабор з'яўляецца ўзрушаючай праваслаўнай царквой, якую любяць наведваць шматлікія турысты. Дарэчы, яна з'яўляецца адным з самых прыгожых і незвычайных месцаў для фота!

Багаяўленская царква ў горадзе Жыровічы

Адрас: вул. Савецкая, 57, вёска Жыровічы, Гродзенская вобласць

Свята-Успенскі манастыр у Жыровічах

Жамчужынай вядомага комплексу Свята-Успенскага манастыра лічыцца Багаяўленская царква. Гэта самы старадаўні аб'ект на тэрыторыі праваслаўнага ансамбля, з якім звязана адна цікавая легенда. У канцы XV стагоддзя на месцы царквы поруч з дрэвам грушы быў знойдзены абраз Божай Маці. Яна была памерам з дзіцячую далонь і выпраменьвала чароўнае святло.

Яе аддалі на захоўванне ўладальніку земляў, а праз некаторы час абраз знік з яго сховішча і зноў быў знойдзены на тым жа дрэве. Тады па загадзе князя там і была пабудавана царква. Менш, чым праз 100 гадоў, абраз знік, а царква згарэла дашчэнту. Але цуды працягваліся, і малюнак Божай маці зноў знайшлі. Ён ляжаў на камені побач з месцам, дзе стаяў храм.

Цяпер у Багаяўленскую царкву прыязджаюць паломнікі з усяго свету. Вернікі вераць, што гэты маленькі цуд здольны вылячыць ад шматлікіх хвароб і дапамагчы ў самых цяжкіх жыццёвых сітуацыях!

Рада ад VETLIVA: на абраз спадзявайся, а сам не памыляйся! Пра тое, дзе паправіць сваё здароўе і якія ёсць сакрэты даўгалецця, мы пісалі ў нашым Блогу.

Царква Раства Багародзіцы ў вёсцы Мураванка

Адрас: вул. Царкоўная, 7А, вёска Мураванка, Гродзенская вобласць

Царква Раства Багародзіцы ў Беларусі

Яшчэ адзін незвычайны храм-крэпасць быў пабудаваны ў вёсцы Мураванка ў XVI стагоддзі. Царква Раства Багародзіцы выдатна захавалася да нашага часу і ўключана ў шматлікія маршруты тураў ці экскурсій. Вось некалькі цікавых фактаў пра яе:

  • у сценах вакол усяго храма быў патаемны ход да 1817;
  • у склепе пад царквой уладкаваны два склепы;
  • галоўны ўваход у храм даўней абараняўся цяжкімі ўваходнымі варотамі і жалезнай рашоткай.

За 500 гадоў існавання царква была і сховішчам для людзей падчас вайны, і складам зброі, і збожжасховішчам, і каталіцкім храмам. Але намаганнямі мясцовых вернікаў храм ізноў быў адкрыты ў 1989 годзе і з'яўляецца дзейснай святыняй дагэтуль.

Свята-Пакроўская царква ў вёсцы Турэц

Адрас: вёска Турэц, Гродзенская вобласць

Свята-Пакроўская царква ў Беларусі

Святое месца з багатай гісторыяй і старадаўнімі рэліквіямі ёсць і ў вёсцы Турэц. Свята-Пакроўская царква была пабудавана з дрэва ў канцы XVIII стагоддзя, а праз 100 гадоў яе перабудавалі з натуральнага бутавага каменя. З таго часу царкву не змаглі разбурыць ні войны, ні рэвалюцыі, ні пагодныя ўмовы. Ужо больш за 250 гадоў яна прымае вернікаў і захоўвае ўнікальныя абразы з моманту сваёй пабудовы.

Цікавае ад VETLIVA: вядома, што ў Свята-Пакроўскай царкве шлюбаваўся вядомы беларускі пісьменнік, які працуе пад псеўданімам Янка Маўр. «Палескія рабінзоны», «Шлях з цемры», «Сын вады» — адны з самых вядомых яго твораў. А вы ведаеце, якія месцы самыя папулярныя ў беларусаў для правядзення вясельных цырымоній? Чытайце ў нашым артыкуле-аглядзе!

Праваслаўнае падарожжа: падводзім вынікі

Скласці гэты ТОП-10 было даволі цяжка, бо ўнікальных храмаў у краіне нашмат больш! Вытанчаныя і велічныя, яны раскіданы па ўсёй Беларусі. У кожным яе кутку можна знайсці дзіўнае месца сілы і веры, пры гэтым іх немалая колькасць была знішчана жорсткімі войнамі, савецкімі рэформамі ці проста з цягам часу. Жадаеце вывучаць новыя і цікавыя месцы Беларусі? Тады заставайцеся з намі і чакайце новых займальных гісторый ад VETLIVA!

ПАДАРОЖНІЧАЦЬ - ЗНАЧЫЦЬ ЖЫЦЬ!

Падпішыся на рассылку!
Цікавыя падарожжы па Беларусі, гайды па гарадах, парады па санаторыях, гастратуры,
навіны і акцыі з лепшымі коштамі на адпачынак.


Вярнуцца да спісу