26.12.2018
Гайдаў па сталіцы Беларусі існуе вялікае мноства, але яшчэ ніхто, акрамя VETLIVA, не замахваўся адразу на такі шырокі даведнік па славутасцях Мінска з фота і апісаннем. Усім вядома, што Мінск — гэта прыгожы горад, дзе суседнічаюць гісторыя і сучаснасць, дзе арганічна выглядаюць побач сталінскі ампір і культавая архітэктура. І калі пра «Чырвоны касцёл» і Нацыянальную бібліятэку не чуў хіба што лянівы, то што наконт вуліцы Зыбіцкай ці «Разбуранага ачагу»? Нават калі вы ўжо бывалі ў сталіцы, пасля прачытання гайда вы пераканаецеся, што ў Мінску ёсць, што паглядзець!
Мы ўжо згадвалі гэтую яркую дамінанту цэнтра горада, без якой не абыходзіцца апісанне славутасцей Мінска. У храма сапраўды сумная перадгісторыя: яго пабудаваў Эдвард Вайніловіч на ўсе грошы, якія ў яго былі, каб увекавечыць памяць сваіх заўчасна памерлых дзяцей — Сімяона і Алены. Ад разбурэння ў атэістычныя савецкія часы яго захавала, як ні дзіўна, мастацтва: спачатку будынак прыналежаў польскаму тэатру БССР, а потым — кінастудыі «Савецкая Беларусь». Дзякуючы гэтаму, цяпер «Чырвоны» касцёл лічыцца адной з галоўных славутасцей Мінска.
быў часткай манастырскага комплексу манашак-бернардзінак,
тут знаходзіцца абраз Божай маці, якая, паводле паддання, напісана апосталам Лукой, які ведаў яе асабіста. Акрамя таго, лічыцца, што святыня сама прыплыла па Свіслачы ў Мінск;
тут знаходзяцца мошчы Святой Сафіі Слуцкай (унучкі Анастасіі Слуцкай).
Зайдзіце ў гэты цудоўны храм, каб прасякнуцца яго веліччу!
Хоць гэту царкву не назавеш гістарычным помнікам (яе будаўніцтва завяршылася толькі ў 2010 годзе), яна дзівіць сваёй веліччу. Ужо па фота гэтай славутасці Мінска відаць, што Усіхсвяцкая царква — сапраўдная дамінанта горада: вышыня храма разам з крыжом на купале складае рэкордныя 74 метры!
VETLIVA рэкамендуе: адпраўляйцеся на экскурсію ў Гервяты і параўнайце: там знаходзіцца адзін з самых высокіх касцёлаў Беларусі — Траецкі, але нават ён саступае вышынёй мінскаму храму.
Поўная назва царквы — Храм-помнік у гонар Усіх Святых і ў памяць бязвінна забітых у Айчыне нашай. Яна ўслаўляе памяць тых, хто склаў галовы, абараняючы Радзіму…
Музеі — адны з асноўных славутасцей Мінска. Ад духоўнага пажытка плаўна пераходзім да гістарычнай спадчыны Беларусі. Першы ў нашым спісе — адзін з самых незвычайных музеяў Мінска «Краіна міні». Тут вы не знойдзеце экспанатаў у звыклым сэнсе гэтага слова. Галоўны слоган гэтага дзіўнага месца — «Убачыць Беларусь за 2 гадзіны». Заінтрыгаваны? Не разумееце, як магчыма пазнаёміцца з нашай хай і не вельмі вялікай, але ўсё ж багатай цікавымі месцамі краінай? Усё проста: у музеі мініяцюр прадстаўлены копіі ключавых славутасцей Беларусі. І не проста копіі, а сапраўдныя творы мастацтва з інтэрактыўнымі «фішкамі». А вось якімі — даведаецеся падчас экскурсіі (бо згадзіцеся, калі мы раскрыем інтрыгу, будзе ўжо не так цікава).
Лайфхак ад VETLIVA: дзякуючы спецыяльна ўладкаванай фотазоне, «Краіна міні» — гэта яшчэ і адно з лепшых месцаў у Мінску для фота. Аднак можаце не хвалявацца пра батарэю свайго смартфона — тут вам без праблем дадуць яго зарадзіць пры неабходнасці. Так што фатаграфуйцеся ў сваё задавальненне!
З эксклюзіва — рымскія манеты, адчаканеныя ў пачатку тысячагоддзя, «Пояс князя Вітаўта», карта ВКЛ 1630-х гг.
Нацыянальны мастацкі музей уяўляе сабою «тры ў адным»: непасрэдна музей, выставачную галерэю і месца, дзе збіраюцца творчыя людзі з усёй краіны. Карціны беларускіх аўтараў, расійскіх жывапісцаў, габелены з Францыі — да Вялікай Айчыннай вайны тут можна было ўбачыць усё. Падчас баявых дзеянняў экспазіцыя была вывезена з Беларусі, і шматлікія шэдэўры на сваё законнае месца ў музей так і не вярнуліся…
Цікавы факт: Нацыянальны мастацкі музей — гэты не проста адзін будынак. Ён складаецца з экспазіцый, размешчаных у Мірскім і Гальшанскім замках. Таму, калі вы захочаце ўбачыць усе экспанаты, вось тут знойдзеце падборку тураў у Мір, а тут — у Гальшаны.
Мабыць, Беларусь без перабольшання можна назваць спартыўнай краінай. Дастаткова ўспомніць, колькі было заваявана ўзнагарод на Алімпійскіх гульнях розных гадоў. Імёны беларускіх чэмпіёнаў ушанаваны ў зале славы. Акрамя таго, у музеі вы ўбачыце:
Не, гэта не фота з вандравання ў Егіпет, а здымак, зроблены ў мінскім філіяле сусветнага акіяна — Цэнтры акіянаграфіі на Брылеўскай, 3. Што тут можна ўбачыць:
Бясспрэчна, адно з самых цікавых месцаў Мінска, якое абавязкова варта наведаць разам з дзецьмі!
Спіс асноўных славутасцей Мінска быў бы няпоўны без гэтай лакацыі. Адна з самых рамантычных і адначасова сумных гісторый звязана з сядзібай у Лошыцкім парку. Яўстафій Любанскі, які стаў гаспадаром маёнтка ў 1884 годзе, дабіваўся рукі Ядзвігі. Адной з умоў, якія паставіла перад сваім залётнікам дзяўчына, было ўнясенне істотных змен у архітэктурнае аблічча сядзібы. Дзеля кахання Яўстафій быў гатовы на ўсё, таму, пасля значнага пашырэння хаты і акультурванні парку, што атачаў дом, Ядзвіга выйшла за яго замуж. Але шчасце шлюбнай пары было нядоўгім: неўзабаве дзяўчына патанула ў рацэ пры загадкавых акалічнасцях. З тых часоў Лошыца лічыцца адным з самых містычных месцаў Мінска (а якія яшчэ ёсць у Беларусі — чытайце ў нашым артыкуле).
Гарадская сядзіба Ваньковічаў калісьці ўяўляла сабой раскошны маёнтак, які атачаў прыгожы парк з невялікай сажалкай. З прыходам савецкай улады ў яго сценах то размяшчалася бульбаводчаская станцыя, то школа НКУС, а потым і зусім сядзібу ператварылі ў жылую хату. Толькі ў 1988 яна была прызнана помнікам архітэктуры, што не выратавала будынак ад разбурэння…
Цікавы факт: помнік архітэктуры быў адноўлены дзякуючы… беларускай кухні! Цяпер у яго сценах размяшчаецца рэстаран, які VETLIVA парэкамендуе тым, хто пасля нашага артыкула ўсё ж вырашыўся адправіцца ў гастратур па Беларусі!
Яшчэ зусім нядаўна ў гэтым прыгожым будынку размяшчаўся прызыўны пункт ваенкамата. Пры гэтым сядзіба захавана яшчэ на карце Мінска 1793 года, а гэта значыць, што ёй ужо больш за дзвесце гадоў! Цяпер будынак адрэстаўраваны, і ў яго сценах размяшчаецца Мастацкая галерэя імя Міхася Савіцкага.
Гэты гістарычны будынак ахінуты мноствам таямніц. Існуе тры версіі з'яўлення сядзібы ў Мінску:
Яна знаходзілася ў валоданні памешчыка Курасава, які пабудаваў вёску Курасоўшчына, якую пасля далучылі да сталіцы Беларусі. Аднак імя ўладальніка не зафіксавана дакументальна, таму і існуюць іншыя версіі.
Паводле другой тэорыі, будаўніцтва сядзібы ініцыіраваў начальнік Любава-Роменскай чыгункі М.Ададураў.
Паводле трэцяй версіі, сядзібу ўзвялі па загаду кандыдата прыродазнаўчых навук М. Рогова.
Хто ведае, можа быць, менавіта вам пашчасціць разгадаць таямніцу ўзнікнення «Белай Дачы» падчас экскурсіі па славутасцях Мінска!
Адна з самых незвычайных славутасцей нашага спісу, таму што і дагэтуль з'яўляецца… турмой. Гэта — адзінае ў сучаснай Еўропе месца, дзе прыводзіцца ў выкананне смяротнае пакаранне смерцю… Аднак ходзяць чуткі, што неўзабаве гэта месца можа стаць тэматычнай гасцініцай, таму што турме не месца ў цэнтры горада. А вы б жадалі правесці ноч тут ці палічыце за лепшае спыніцца ў больш звыклым месцы?
У Мінску шмат гістарычна значных будынкаў, і лепш убачыць іх адзін раз ужывую, чым прачытаць велізарнае палатно тэксту. Таму вось вам кіраўніцтва да дзеяння — будзеце ў Мінску, абавязкова паглядзіце:
Вы думаеце, за прыгажосцю цюльпанаў трэба абавязкова ехаць у Нідэрланды? А філасофскія хокку і танка нараджаюцца толькі пад квітнеючымі сакурамі ў Японіі? А вось і не! Больш за 570 сартоў цюльпанаў штогод квітнее ў Батанічным садзе ў Мінску, ды і сакурай тут таксама можна палюбавацца. Куток спакою і прымірэння, дзе можна прагуляцца па цяністых алеях і ўбачыць трапічныя расліны — усё гэта Батанічны сад, адно з самых прыгожых месцаў Мінска, ідэальнае для адпачынку ад гарадской мітусні.
Парк Горкага нездарма завецца Цэнтральным Дзіцячым паркам. Сярод славутасцей Мінска для дзяцей ён займае асаблівае месца. Калі вы не ведаеце, чым яшчэ заняць сваё дзіця і магчымасці адправіцца на прыроду няма, але вельмі хачацца — вам прамая дарога сюды. Файныя атракцыёны, інтэрактыўныя пляцоўкі і нават планетарый — тут не толькі дзеці, але і дарослыя правядуць час весела і цікава!
Янка Купала — адзін з самых вядомых пісьменнікаў дваццатага стагоддзя. Парк названы ў яго гонар, на яго тэрыторыі знаходзіцца музей Янкі Купалы з некалькімі дзясяткамі тысяч экспанатаў, а таксама скульптура паэта. Няма нічога лепш, чым прагуляцца па вузкіх дарожках парку, сфатаграфавацца з помнікам і зазірнуць у музей, бо ў ім захоўваюцца асабістыя рэчы сваякоў песняра беларускай літаратуры, яго аўтографы і фатаграфіі.
Сімвалічна, што адкрыццё дадзенага парку было запланавана на 22 чэрвеня 1941 года — дзень, калі пачалася Вялікая Айчынная вайна. У 1945 годзе, калі паўстала пытанне пра назву сквера, ні ў каго не было і цяню сумнення, як яго назваць. Парк Перамогі клічуць таксама скверам Вікторыя, і ўсе лакацыі адсылаюць нас да подзвігу савецкага народа:
Выдатнае Камсамольскае возера, на берагах якога раскінуўся парк, робіць сквер упадабаным месцам адпачынку мінчукоў.
Пяцёрку лясных выбітнасцяў Мінска завяршае Лошыца. Пра сядзібу, размешчаную на яго тэрыторыі, мы пісалі вышэй, што тычыцца самога парку, тое яго росквіт таксама прыйшоўся на часы, калі маёнткам валодаў Яўстафій Любанскі. Шматлікім дрэвам ужо больш за сто гадоў, сярод іх трапляюцца сапраўды рэдкія віды — магнолія, сібірская піхта, крымская і горная сасна. А калі ў парку квітнеюць абрыкосы, можна ўбачыць прывід Ядзвігі Любанскай — жонкі гаспадара маёнтка, што загінула пры дзіўных акалічнасцях. На тым месцы, дзе знайшлі яе цела, ён загадаў пасадзіць абрыкосавае дрэва — адгэтуль і легенда.
Тут шчыміць сэрца нават у тых, хто не прывык адкрыта праяўляць свае пачуцці. Плача каменны Анёл па ахвярах вайны 1979-1989 гадоў у Афганістане, журботна чакаюць і ўжо ніколі не дачакаюцца сваіх 800 сыноў каменныя постаці, што сімвалізуюць беларускіх маці… Імёны загінулых ушанаваны ў невялікай капліцы з незвычайным цэнтральным абразам «Матка Святая Беларусь». Беларусь увасоблена ў выяве жанчыны-маці, да якой схіляюцца яе сыны — ахвяры не толькі афганскай, але і Вялікай Айчыннай, і іншых войн, ад якіх у свой час пацярпела наша краіна. Немагчыма не прасякнуцца атмасферай гэтага месца!
Яшчэ адна выбітнасць Мінска, звязаная з ахвярамі вайны. Тут пахаваны салдаты розных эпох, партызаны, а таксама знакамітыя беларусы — Якуб Колас, Кузьма Чорны і інш. Асобнага згадвання заслугоўвае храм Аляксандра Неўскага, які быў пабудаваны яшчэ ў 1898 годзе.
Што сімвалізуе сабой разбураны ачаг? Усё правільна, гэта — помнік нявінным ахвярам вайны, тым, хто быў бязлітасна закатаваны ў гета… Рэшткі хаты, перамеленай бязлітаснымі жорнамі вайны, нагадвае зараз пра тых, хто яшчэ мог бы жыць, але быў пазбаўлены гэтага права з-за вайны.
Мемарыял увекавечвае памяць пра жудасны няшчасны выпадак, які адбыўся не так даўно. 30 мая 1999 года ў горадзе праходзіла свята. Раптам пачаўся дождж, і натоўп людзей рынуўся ўніз, на станцыю мятро «Няміга». Мокрыя прыступкі, высокія абцасы — і весялосць раптам ператварылася ў трагедыю… У цісканіне загінулі 53 чалавекі, і ўсе яны былі не старэйшымі за 20 гадоў.
А вы ведаеце, што такое стужка Мёбіуса і чым яна такая незвычайная, што заслужыла асобны помнік? Гэта геаметрычная фігура сапраўды ўнікальная: шар можа перакочвацца па ёй са знешняга на ўнутраны бок — і пры гэтым не можа пакінуць межы фігуры. Сапраўднае ўвасабленне бясконцасці!
Немагчыма прадставіць вялікі горад без скульптур, і ў Мінску іх вялікае мноства. Вось толькі частка помнікаў, якія можна ўбачыць у горадзе:
Пра галоўныя славутасці ў Мінску для турыстаў не пісаў хіба што лянівы, так што мы прабяжымся па іх мімаходам:
Звычайна знаёмства з беларускай сталіцай пачынаюць з праспекта Незалежнасці — тут засяроджаны галоўныя выбітнасці Мінска. Не забудзьцеся зарадзіць тэлефон — будзе крыўдна, калі ён сядзе ў самы нязручны момант!
Зайдзіце ў ГУМ, бо гэта не проста крама, а асаблівая атмасфера! Настолькі асаблівая, што тут нават здымаўся адзін з самых касавых расійскіх фільмаў «Стылягі». Дарэчы, гэта не адзіная мінская лакацыя, якая «засвяцілася» ў сусветным кінематографе — чытайце ў нашым артыкуле, якія славутасці Мінска яшчэ можна ўбачыць у кіно.
Ад Гума да ратушнай плошчы рукою дастаць — толькі паглядзіце, якая прыгажосць вас там чакае!
Наступны пункт маршруту — Траецкае прадмесце, сапраўдны гістарычны цэнтр Мінска. Жадаеце ўбачыць, якой была сталіца некалькі стагоддзяў таму? Тады вам тэрмінова пара сюды!
Калі шопінга ў Гуме вам здалося мала — welcome to Камароўка! Самы вялікі, самы знакаміты, самы любімы мясцовымі рынак гатовы прапанаваць вам усё — ад свежай грузінскай выпечкі да ікры і экзатычнай садавіны.
Тут VETLIVA таксама будзе сціслы — напэўна, вы ведаеце пра гэтыя архітэктурныя шэдэўры не менш за нас:
Вароты горада Мінска, якія сустракаюць прыезджых,
Нацыянальная бібліятэка Беларусі, ці «Дыямент ведаў»,
Мінск-арэна — сучасны спартыўны комплекс, дзе, дарэчы, праходзіў фінал дзіцячага Еўрабачання (пра гэта мы ўжо пісалі тут),
Нацыянальны акадэмічны Вялікі Тэатр оперы і балета,
Плошча Незалежнасці (вы на яе абавязкова патрапіце, прагульваючыся па аднайменным праспекце).
Мінск і яго славутасці не абмяжоўваюцца гістарычнымі паркамі і архітэктурай. Калі пра вуліцу Кастрычніцкую з яе графіці ўжо шматлікія наслышаны, то пра іншыя пешаходныя вулачкі Мінска, магчыма, вы яшчэ не чулі. Тады вось вам спіс класных месцаў для турыстаў у Менску ад VETLIVA:
за моднымі барамі адпраўляйцеся на Зыбіцкую;
за духоўным пажыткам — на Карла Маркса: тут знаходзіцца Нацыянальны акадэмічны тэатр імя Янкі Купалы, Цэнтральны Дом афіцэраў, Аляксандраўскі сквер;
за невымоўнай атмасферай і класнымі фота — на Рэвалюцыйную і Камсамольскую. Пасля рэканструкцыі яны выглядаюць проста чароўна!
Ды не, нават пасля нашага гайда можаце быць упэўнены: Мінск яшчэ вас здзівіць! І мы падкажам вам лайфхак, як атрымаць новыя ўражанні ад ужо ўбачанага: адпраўляйцеся разам з намі на экскурсію па вячэрняму Мінску! Рамантыка зашкальвае: у святле ілюмінацыі знаёмыя будынкі выглядаюць зусім па-іншаму, і перад зачараваннем горада немагчыма выстаяць! Пішыце ў каментары, калі лічыце, што мы несправядліва абдзялілі ўвагай у нашым гайде нейкія выдатныя мясціны. Мінск чакае вас, а мы чакаем ад вас лайкі=)
ПАДАРОЖНІЧАЦЬ - ЗНАЧЫЦЬ ЖЫЦЬ!
Падпішыся на рассылку!
Цікавыя падарожжы па Беларусі, гайды па гарадах, парады па санаторыях, гастратуры,
навіны і акцыі з лепшымі коштамі на адпачынак.
Дзіцячае Еўрабачанне: #запальвай разам з узыходзячымі зоркамі
Еўрапейскія гульні 2019 у Мінску: яркія перамогі і моцныя эмоцыі
Гастратур па Беларусі: дзе паесці па-княжацкаму?
Спіс спраў жоўтага землянога сабакі: падводзім вынікі 2018 года!
1
2...
475