{{text}}
04.05.2021
Беларусь прайшла праз усе жахі вайны, пачынаючы з яе пачатку і заканчваючы доўгачаканым Днём Перамогі. Нямала месцаў у нашай краіне дагэтуль нагадвае пра тыя страшныя падзеі. Напярэдадні 9 Траўня самы час успомніць пра подзвіг нашых продкаў і адправіцца ў падарожжа. А VETLIVA падкажа самыя цікавыя маршруты, якія дапамогуць вам убачыць і даведацца больш пра падзеі Вялікай Айчыннай вайны.
Маршрут нашага гераічнага падарожжа пачынаецца з горада, куды вядуць тысячы беларускіх дарог — Мінска. Сталіца нездарма носіць ганарлівае званне Героя — падчас вайны тут адбываліся разлютаваныя бітвы (досыць успомніць Мінскі кацёл) і дэманстраваліся цуды чалавечай самаадданасці і гераічнасці. І таму тут ёсць нямала легендарных мемарыялаў.
Нават калі вы жывеце не ў Мінску — гэты кадр вам павінны быць добра знаёмы. У самым сэрцы сталіцы Беларусі высіцца велічны абеліск і гараць пунсовыя літары «Подзвіг народа несмяротны». Ён закліканы нагадваць усім пра кожнага салдата Чырвонага Войска і партызанаў, якія аддалі свае жыцці падчас ВАВ, абараняючы Радзіму. Большасць маршрутаў аглядных экскурсій па Мінску ўключае абавязковае наведванне плошчы Перамогі.
У гэтым месцы шчыміць у грудзях, калі ўсведамляеш масштабы жудасных рэчаў, што адбыліся тут усяго крыху больш за 70 гадоў таму. Ворагу было ўсё роўна, дарослы чалавек перад ім ці безабароннае дзіця — у выдатак ішлі ўсё… 149 жыццяў абарвалася тут у адзін момант, калі карнікі спалілі усіх жыхароў Хатыні зажыва. І зараз пра тое, што некалі тут была звычайная беларуская вёсачка, нагадвае толькі мемарыял.
Нават тыя, каму не даводзілася бываць у самым Брэсце, шмат ведаюць пра знакамітую Брэсцкую крэпасць. Гэта месца адно з самых знакавых у нашай краіне.
Гісторыя Брэсцкай крэпасці вядомая далёка за межамі Беларусі. Менавіта гэтая апора мужнасці і гераічнасці прыняла на сябе асноўны ўдар варожых войскаў. Абарона доўжылася цэлы месяц, і ніводны абаронца крэпасці не выжыў. «Я паміраю, але не здаюся! Бывай, Радзіма. 20/VII-41» — так абвяшчае жахлівы надпіс, зроблены рукой савецкага салдата на сцяне крэпасці.
VETLIVA рэкамендуе: наведайце Брэсцкую крэпасць падчас травеньскіх свят, напрыклад, разам з адной з ваенных экскурсій. Штогод на 9 Траўня тут праводзяцца маштабныя мерапрыемствы, прысвечаныя памятнай даце.
У Ваўкавыскім раёне знаходзіцца мемарыял, які клічуць «малодшай сястрой Хатыні». Гаворка ідзе пра вёску Шавулічы, усё насельніцтва якой у гады Вялікай Айчыннай вайны было знішчана.
7 ліпеня 1943 года падчас карнай аперацыі немцы расстралялі ўсіх жыхароў Шавуліч. 366 жыццяў, у тым ліку 120 дзіцячых, былі абарваны ў адно імгненне, а іх жыллё спалена дашчэнту… Вёска з тых часоў так і не адрадзілася, папоўніўшы спіс 186 населеных пунктаў, якія зніклі з твару зямлі падчас Другой сусветнай вайны. І цяпер на яе месцы знаходзіцца мемарыял з імёнамі кожнага загінулага тут мірнага жыхара, па якіх жаласна плача бронзавы звон…
На Гомельшчыне існуе нямала мемарыялаў, прысвечаных падзеям Вялікай Айчыннай вайны. У горад можна прыехаць на травеньскія святы (а дзе спыніцца на гэты час — мы вам падкажам), прагуляцца па Гомелі і адправіцца ў падарожжа да памятных месцаў.
Менавіта пад Лоевам у кастрычніку 1943 года разгортвалася адзін з самых маштабных баёў ВАВ — фарсіраванне Дняпра. У Лоеўскім раёне праходзіла стратэгічная абарончая мяжа гітлераўцаў пад назвай Усходні вал, і яны былі ўпэўнены, што ён непрыступны. Аднак савецкае войска хутка даказала немцам адваротнае, выявіўшы незвычайную сілу, адвагу і гераічнасць. Імёны 365 удзельнікаў Бітвы за Днепр нанесены на мемарыяльныя пліты комплексу. Акрамя таго, тут жа знаходзіцца копія мінскай стэлы 22 м. вышынёй, экспазіцыя баявой тэхнікі часоў ВАВ і сучасныя асобнікі ваенных машын.
«Дзіцячая Хатынь», «дзіцячы Асвенцым»… Менавіта такія асацыяцыі ўзнікаюць, калі трапляеш у гэтую мясціну шчымлівага суму і болю. У вёсцы Чырвоны бераг быў арганізаваны страшны па сваёй цынічнасці і маштабам канцлагер, дзе з ні ў чым не вінаватых дзяцей выпампоўвалі кроў для нямецкіх салдатаў. Праз жудасную машыну забойства прайшло не меней за 12 тысяч чалавек, галоўным чынам — дзяўчынкі 8-24 гадоў з першай групай крыві і станоўчым рэзус фактарам.
«Белы клас», Караблік Надзеі, дзіцячыя малюнкі, скульптура дзяўчынкі — кожная лакацыя тут напоўнена святлом і верай у лепшую будучыню. І чытаючы ліст Каці Сусанінай, якая пакінула яго перад тым, як здзейсніць самагубства, немагчыма стрымаць слёзы…
VETLIVA рэкамендуе: калі вы вырашыце адправіцца ў тур па Беларусі і паглядзець мемарыял — непадалёк ад яго ёсць яшчэ адна знакавая беларуская славутасць. Сядзіба Гатоўскага ў вёсцы Чырвоны Бераг з'яўляецца незвычайным архітэктурным помнікам у стылі неаготыкі і неарэнесанса, і з 2015 года пасля стараннай рэканструкцыі з радасцю прымае гасцей.
І ў Магілёўскай вобласці знойдзецца нямала памятных месцаў, якія можна наведаць на травеньскія святы.
Мемарыял усталяваны на месцы жорсткіх баёў, якія вяліся на падыходах да Магілёва. У 1941 годзе пад Буйнічамі праходзіла лінія Цішоўка-Буйнічы-Сялец, якую імкнуліся заняць немцы. І на працягу 23 дзён савецкія салдаты мужна трымалі абарону, не прапускаючы ворага далей.
Цяпер на месцы бітвы ўсталявана пунсовая капліца з імёнамі загінулых і маятнікам Фуко — сімвалам вечнай памяці. Непадалёку таксама можна паглядзець багатую экспазіцыю ваеннай тэхнікі.
Цікавы факт ад VETLIVA: а вы ведаеце, што ў Беларусі можна не толькі сфатаграфавацца на фоне танка, але нават і пракаціцца на ім? Такую паслугу прапануе вядомы гісторыка-культурны комплекс «Лінія Сталіна».
На 1-м кіламетры шашы Магілёў—Чавусы знаходзіцца цікавая і незвычайная славутасць. Гэту бетонную зямлянку ўзвялі ў гонар знакавай падзеі Другой сусветнай вайны: тут адбылася першая нарада, на якой абмяркоўвалі стратэгію абароны Дняпроўскай мяжы і стварэнне падпольных атрадаў у тыле фашысцкага войска. Так што калі будзеце ў Магілёве — абавязкова зазірніце!
Завяршаюць нашу падборку памятных месцаў дзве віцебскія лакацыі. Калі ў вас якраз запланавана паездка ў горад на Дзвіне — самы час браніраваць пражыванне і адзначаць кропкі на карце!
Мемарыял, якому ў народзе далі мянушку «Тры штыкі», узвышаецца ў цэнтры плошчы Перамогі ў Віцебску. На кожным са штыкоў ўсталяваны літы рэльеф з выявай мужных абаронцаў Радзімы: «Змагары», «Падпольшчыкі» і «Партызаны». У комплекс таксама ўваходзяць два вадаёмы з фантанамі, дзесяць пілонаў і скульптуры. Непадалёк, у парку Пераможцаў, можна паглядзець экспазіцыю тэхнікі часоў ВАВ.
Помнік баявой машыне, ласкава празванай Кацюшай, вы знойдзеце падчас наведвання Оршы. Месца для мемарыяла абрана невыпадкова: менавіта ў гэтым горадзе 14 ліпеня 1941 года ўпершыню прагучалі баявыя залпы з легендарнай прылады. На пастаменце ўсталявана дакладная копія «Кацюшы» ўзору 1941 г. І яна так і просіцца ў кадр!
Які б кірунак вы ні абралі для вандроўкі і якія б мемарыялы ні ўбачылі — кожная лакацыя пакіне незабыўнае ўражанне і эмоцыі. Наша справа як нашчадікаў — памятаць, якім коштам было здабыта мірнае неба над нашымі галовамі, і паважаць памяць продкаў.
ПАДАРОЖНІЧАЦЬ - ЗНАЧЫЦЬ ЖЫЦЬ!
Падпішыся на рассылку!
Цікавыя падарожжы па Беларусі, гайды па гарадах, парады па санаторыях, гастратуры,
навіны і акцыі з лепшымі коштамі на адпачынак.
3
1
2...
517