Ушачы

Аматары вострых адчуванняў, якія не ўяўляюць свайго жыцця без хуткасці, штогод збіраюцца на адным з самых масавых мерапрыемстваў – ралі. Любае пляцоўка аўтагоншчыкаў знаходзіцца ў адным з маляўнічых месцаў, непадалёку ад некалькіх азёр, у пасёлку гарадскога тыпу Вушачы.

Спецыялізаваны ўчастак аўтагонкі працягласцю ў 10 кіламетраў мае шматлікія павароты ўсіх катэгорый, якія чаргуюцца з простымі і вострымі шпількамі. Сярэдняя хуткасць, якую развіваюць аўтагоншчыкі падчас спаборніцтва, вагаецца ў межах 120 км/г.

Аднак гэта далёка не ўсё, чым знакаміты Вушачы.

Гісторыя развіцця гарадскога пасёлка Вушачы

Першае згадванне пра гэты горад датуецца XVI стагоддзем. І з самага пачатку Вушачы адрозніваліся ад іншых невялікіх беларускіх гарадоў тым, што тут узвялі вялікую колькасць рэлігійных будынкаў. Напрыклад, 1672 год – дата заснавання першага манастыра базільян. Недзе праз 50 гадоў тут заснавалі дамініканскі манастыр разам з касцёлам. У манастыры ў той час знаходзіліся шасцігадовая школа і лякарня, а побач жыхары мястэчка маглі папарыцца ў лазні і пакаштававаць піва ў бровары.

У 1758 годзе Вушачы ўжо атрымалі права на самакіраванне – Магдэбургскае права – і свой уласны герб. Праз 20 гадоў Вушачы лічыліся цэнтрам Полацкага ваяводства. Пры другім падзеле Рэчы Паспалітай горад адыходзіць да Расійскай імперыі, далей у 1919 годзе Вушачы сталі часткай РСФСР, а праз пяць гадоў увайшлі ў склад БССР.

Мястэчка сёння

Цяпер Вушачы лічацца тыповым беларускім гарадскім мястэчкам. Тут добра ўпарадкаваны вуліцы і завулкі, развіта сістэма аховы здароўя, існуе шэраг адукацыйных устаноў і маса культурных цэнтраў.

Адной з галоўных мясцовых славутасцяў лічыцца мемарыяльны комплекс «Прарыў», які прысвечаны баявым дзеянням, што адбываліся падчас Другой Сусветнай вайны. Мемарыял лічаць адным з самых значных комплексаў памяці савецкім салдатам у Беларусі. Ён прысвечаны шаснаццаці атрадам партызан, заданне якіх складалася ў блакіраванні наступа нямецка–фашысцкіх захопнікаў. Мужнасць беларускіх партызан на чале з Героем Савецкага Саюза В. Е. Лабанком атрымалася выявіць у супрацьстаянні карным атрадам. Яны трымаліся да моманту з'яўлення падмогі. Мужныя намаганні беларускіх салдатаў выратавалі больш за 15 000 мірных жыхароў.

У пачатку дарогі, што вядзе да мемарыяльнага помніка, на бронзавай рэльефнай пліце намалявана карта з планам абароны партызан. Таксама тут ёсць надпіс, які не можа не здзівіць тым фактам, што супраць усяго толькі 17 185 тысяч беларускіх партызан ваявала 60 000 немцаў. І партызаны шрэшце рэшт перамаглі і выратавалі безліч людзей! Сапраўды, подзвіг герояў будзе вечны!

Апроч мемарыяла «Прарыў», у Вушачах таксама захавалася да нашых дзён і царква Святога Лаўрына, якая з'яўляецца архітэктурным помнікам неаготыкі. Касцёл быў пабудаваны ў 1908 годзе і ўзвядзенне яго працягвалася 5 гадоў. Храм названы ў гонар святога Лаўрына, які па гэты дзень лічыцца апекуном не толькі гэтага будынка, але і ўсяго гарадскога пасёлка. Гісторыя храма не была простай: у 1932 годзе яго прыйшлося зачыніць, і толькі праз 62 гады каталіцкі прыход Святога Лаўрына зноў адрадзілі. Тады ж пачаліся трохгадовыя рэстаўрацыйныя працы.

Апроч гэтага, у Вушачах функцыянуе музей народнай славы імя В. Лабанка і праваслаўная царква Святога Мікалая, пабудаваная ў другой палове XX стагоддзя.