Дуброўна

Дуброўна - горад у Віцебскай вобласці, у якім час ідзе па-асабліваму. Яго рытм задаецца не толькі цягам велічнага Дняпра, рассякаючага гарадок на дзве часткі, але і містычным ціканнем стрэлак з далёкага мінулага. Дуброўна быў горадам гадзін.

Вароты на ўсход і дубовае лісце

Але пра ўсё па парадку. У 2014 годзе райцэнтр Дуброўна адсвяткаваў сваё 500-годдзе. Фармальна дату заснавання горада прывязалі да 1514 году, калі Дуброўна ўпершыню згадалі ў гістарычных летапісах (просьба гараджан служыць пад пачаткам маскоўскага князя Васіля).

Але зразумела, што гісторыя Дуброўна больш глыбокая. Напрыклад, у сваёй грамаце 1393 года Дзмітрый Сямёнавіч ужо згадвае «пустую Дубровенскую зямлю» (і, па некаторых звестках, у 1993 годзе Дуброўна ўжо адзначала сваё 600-годдзе).

Канкрэтнае імя заснавальніка Дуброўна гісторыя замоўчвае. Але ясна, што горад у Дняпра заклалі на месцы густой дубровы. Адсюль і назва. Дуб - святое дрэва славян і ўлюбёнец паганскага Пяруна - стаў сімвалам Дуброўна.

У сваёй гісторыі горад Дуброўна часцяком адыгрываў ролю «ўсходніх варот» той дзяржавы, да якога належаў (ВКЛ, Рэч Паспалітая). Гэтую функцыю выконвае і цяпер у складзе незалежнай Беларусі. Таму цалкам лагічна, што на гербе горада сярэбраныя вароты з залатымі дубовымі галінкамі, якія сімвалізуюць непрыступную моц і сілу горада.

Горад гадзін і Пацёмкіна

Але зноў паглядзім на гадзіннік. У 1775 годзе ў Дуброўна адкрылася адна з першых у Расійскай імперыі гадзінных фабрык. Уладальнікам быў сам «найяснейшы князь» Рыгор Пацёмкін (ён валодаў у гэты час усім горадам). А кіруючым i мазгавым цэнтрам - вядомы швед-гадзіншчык Пётр Нордштейн, запрошаны Пацёмкіным у Дуброўна за вялікія грошы.

Дык вось: дубровенскія гадзіны па некаторых параметрах пераўзыходзілі ў тыя часы швейцарскія! І лічыліся самымі надзейнымі ў Расіі. На фабрыцы выраблялі 10 кішэнных гадзін у месяц.

Нажаль, пасля смерці Пацёмкіна гадзінную мануфактуру перамясцілі пад Маскву. Да нашага часу ад фабрыкі захаваліся толькі цагляныя сцены. А яшчэ - містычнае ціканне дубровенскіх гадзін у поцемках. Не верыце? Прыслухайцеся ...

Дарэчы, Пацёмкін заснаваў тут і пазументнуй фабрыку, якая з часам перарасла ў знакамітую «Дняпроўскую мануфактуру». І калі вы ўжо ў Дуброўне, абавязкова купіце што-небудзь ільняное. Дубровенскі льнозавод славіцца якасцю свайго палатна.

Дуброўна - горад герояў і філосафаў

Дубровенская зямля дала свету шмат знакамітых асоб. Адсюль выйшлі фрацузский філосаф Восіп Лур'е, першая ў Еўропе жанчына-філосаф Ганна-Эстэр Тумаркина, герой руска-турэцкай вайны Аляксандр Казарский, беларускі драматург Аляксей Дудараў («Белыя росы»), чэмпіёнкі свету па лёгкай атлетыцы сястры Тураў і многія іншыя.

7 цудаў Дуброўна

Вы ўжо зразумелі, што Дуброўна - цудоўны горад. А мы ж яшчэ не згадалі ні пра метэарыты, якія падаюць паблізу, ні пра напалеонаўскі скарб, які, магчыма, закапаны тут пад адным з дубоў і чакае свайго часу. Зрэшты, жыхары горада шляхам галасавання самі выбралі нядаўна тыя дубровенскія «цуды», якія закліканы прыцягнуць сюды турыстаў.

1. Бернардынскі кляштар (1630). Паводле легенды, манахі ў адну з чорных дубровенскіх начэй павянчалі княжацкую дачку са звычайным шляхціцам, за што бацька нявесты князь Любамірскіх падпаліў драўляны манастыр. У 1809 з'явіўся мураваны будынак. Так Ксаверы Любамірскі загладзіў віну перад бернардынцамі.

2. Свята-Траецкая царква (XIX ст). Помнік архітэктуры. Царква пабудавана ў стылі класіцызму.

3. Фестываль песні і танца «Дняпроўскія галасы». Упершыню прайшоў у 1993 годзе і сабраў удзельнікаў з 7 краін.

4. Рака Дняпро. Дубровенскія берагі настолькі выдатныя, што на іх можна ладзіць масавыя медытацыі ...

5. Кірэеўскі гай, які раскінуўся на дняпроўскім беразе з легендарнай крыніцай, багатым на жалеза і серу.

6. 17-метровы дуб каля вёскі Вежкі недалёка ад райцэнтра. У дыяметры - 7,5 метраў!

7. Мемарыяльны комплекс «Рыленкі», які лічыцца турыстычным брэндам Дубровеншчыны.