Барань

Барань - маленькі горад у Віцебскай вобласці, усяго за восем кіламетраў ад райцэнтра Ворша. Горад размясціўся на рацэ Адроў - правам прытоку Дняпра. Сёння тут жыве крыху больш за 11 тысяч чалавек.

У пачатку 16 стагоддзя Барань вядома як сяло. У 1518-м годзе ім кіраваў ваенны і дзяржаўны дзеяч ВКЛ Канстанцін Астрожскі. Пасля яго, у 40-х гадах, уладальнікам стаў яго сын. Пад канец стагоддзя фальварак Барань вядомы як частка маёнтка ў Копысі. У 1598-м уладальнікам гэтага маёнтка, гетманам ВКЛ князем Крыштофам Радзівілам, было заснавана мястэчка Барань. На яго тэрыторыі войт, г.зн. чалавек, які кіраваў населеным пунктам, мог самастойна вызначаць дзень гандлю, калі запрашаліся гандляры з наваколля.

У паходжання назвы горада некалькі варыянтаў

Мяркуецца, «імя» горада пайшло яшчэ ў часы паганства на тэрыторыі Беларусі. Лічыцца, што на гэтым месцы язычнікі праводзілі ахвярапрынашэння. Людзі прыносілі ў ахвяру бараноў, просячы пры гэтым у багоў абярэга для іх саміх і іх дамоў і паселішчаў.

Другая версія таксама звязаная з гэтымі хатнімі жывёламі. Існуе легенда, што князь Радзівіл, згодна хронікам, які заклаў горад, аб'язджаў свае ўладанні і сустрэў тут пастуха з вялікай атарай авечак.

Ёсць і іншыя версіі. Адна з іх гаворыць пра тое, што назва з'явілася ад слова «бараніць», што ў перакладзе на рускую значыць «охранять». Згодна з гэтай версіі, жыхары гэтай мясцовасці былі моцныя духам і вельмі даражылі сваёй радзімай. Але «бараніць» таксама перакладаецца як араць, адсюль - жыхары - араты ўрадлівых зямель. Былі і здагадкі, што аснова назвы горада - слова «бор» - густы лес, ад якога цяпер засталося не вельмі шмат дрэў.

Барань падчас Вялікай Айчыннай

Варожыя войскі занялі горад у ліпені 41-га. На гэты момант у Барані было больш за 50 жыхароў габрэйскага паходжання. У верасні гэтага ж года акупанты арганізавалі гета ў 2 двух-павярхоўках на Ялцінскай (цяпер Зарэчнай), куды сагналі каля 45 яўрэяў. Умовы ўтрымання былі жорсткімі: вязні не мелі права пакідаць межы горада, каб не памерці ад голаду, ім даводзілася мяняць вопратку на ежу, спаць большасці даводзілася на падлозе. Пры гэтым праца, якую выконвалі габрэі ў гета, была вельмі цяжкай. У 42-м годзе для гэтых людзей была прыгатавана яма. Габрэяў Барані правялі канвоем з гета на месца іх смерці, усіх расстралялі.

Горад быў вызвалены савецкай арміяй у канцы чэрвеня 1944-га.

Сімволіка цяперашняй Барані

Герб гэтага невялікага гарадка Аршанскага раёна ўяўляе сабой іспанскі шчыт блакітнага і жоўтага колераў, у цэнтры якога знаходзіцца паляўнічы ражок, а ўверсе - кавалерыйскі крыж з срэбра.

Сцяг двухпалосны, што заключае ў сабе 2 колера: блакітны і над ім жоўты. Па цэнтры ўверсе знаходзіцца герб горада.

Cлавутасці Барані

У горадзе можа не так шмат памятных месцаў, але ўсё ж яны ёсць. У Барані можна паглядзець будынак Багадзельні, пабудаваны ў 1905-м, механічнага завода канца-19-пачатку 20 стагоддзяў. Калісьці на тэрыторыі горада размяшчалася царква Праабражэння Гасподняга, з мяжой Пакрова Прасвятой Багародзіцы. Яна адносіцца да самага пачатку 18 стагоддзя. Але ў 1989-м царкву перавезлі ў Беларускі музей народнай архітэктуры і побыту.