Горкі

Чаму горад мае такую назву, дакладна высветліць не ўдалося. Часам выказваецца меркаванне, што яно прыжылося па асацыяцыі з пяццю ўзгоркамі - горкамі, на якіх распалажыўся горад. Раней ён зваўся Горы-Горкі.

Так гэта ці не, але і гэтыя ўзгоркі згулялі сваю ролю ў гісторыі горада, і паўплывалі на размяшчэнне яго ў цэнтры гістарычных, транспартных шляхоў зносін, адміністрацыйных інтарэсаў. І цяпер праз горад праходзяць тры аўтамабільныя трасы рэспубліканскага значэння: дарогі Р70, Р15, Р123, таксама маецца чыгуначная станцыя.

Цяпер гэта акуратны, немаленькі горад з насельніцтвам амаль 34 тысячы чалавек. Тут добра развіта прамысловасць і сельская гаспадарка. Самая адметная рыса сучаснага горада Горкі - Беларуская сельскагаспадарчая акадэмія. Навучальная ўстанова існуе з 1840 года. Тады гэта была земляробчая школа, загад пра адкрыццё якой выдаў імператар Мікалай I. З тых часоў яна папераменна трансфармавалася ў інстытут, вучэльню, акадэмію, нязменна захоўваючы рэпутацыю і традыцыі інтэлектуальнай сталіцы краю.

Войны на Горыцкай зямлі

Населеныя пункты з такімі геаграфічнымі асаблівасцямі заўсёды апыняліся ў гушчы падзей у ліхалецце. А Горкі былі яшчэ і гандлёвым горадам. Тут праходзілі кірмашы (дарэчы, іх было цэлых тры), гандляваць сюды прыязджалі купцы і рамеснікі здалёку.

А потым пайшоў адлік ваенным дзеянням і ахвярам:

-Паўночная вайна паміж Расіяй і Швецыяй - у Горках стаялі рускія войскі на чале з князямі Меньшыкавым і Шарамеццевым, а на адным са знакамітых Гаецкіх узгоркаў быў разбіты шацёр самога імператара Пятра I. З тых часоў гэта месца і называюць «Пятрова горка»;  

-У Айчынную вайну 1812 года ў Горках загінула больш за дзве тысячы жыхароў;

-Паўстанне 1863 года таксама пакінула свой фатальны след на гэтай зямлі;

-У гады акупацыі падчас Вялікай Айчыннай вайны ў Горках працавала патрыятычнае падполле. У 1941 годзе нацысты расстралялі больш за 2500 вязняў гета.

У 1944 году мястэчка было вызвалена сіламі Другога Беларускага фронта.

Мірнае жыццё, даўніна і сучаснасць

Але людзям уласціва імкненне жыць. Сціхлі бязлітасныя баі, і пасля іх, аднолькава ва ўсе стагоддзі, людзі паднімалі галовы, загойвалі раны і ішлі араць зямлю, гадаваць і вучыць дзяцей, адбудоўваць і аднаўляць хаты.

Сучасны твар горада - студэнцкі, усмешлівы, дапытлівы раз-пораз глядзіць строга, па-навуковаму, з налётам акадэмізму. А пра тое, які ён быў раней, распавядаюць захаваныя дакументы, экспанаты трох гарадскіх музеяў (ды і само мястэчка, як музей пад адкрытым небам, чыстае, дагледжанае, цікавае) і выбітнасці горада. Вось іх пашыраны спіс:

- тры адміністрацыйных будынкі (помнікі архітэктуры). Яны ўяўляюць сабой рэшткі гарадской радавой пабудовы з цэглы. Адносяцца да канца XIX - пачатку XX стагоддзяў, архітэктурны стыль - эклектыка. Дагледжаныя, цудоўнага выгляду будынкі ўпрыгожваюць сабой вуліцы сучаснага горада;

- Храм Ушэсці Гасподняя XIX стагоддзі, ён існуе з 1863 гады. Храму прыпісваюць рэтраспектыўна-рускі стыль;

- Бюст І. І. Якубоўскаму, двойчы Герою Савецкага Саюза, маршалу СССР;

- Помнік В. І. Леніну;

- Помнік вызваліцелям;

- Помнік сельскаму працаўніку;

- Брацкая магіла прадатрадаўцаў;

- Магіла ахвяр фашызму.

Горад Горкі ўвасабляе імкненне людзей да свету. Няма нічога выдатней за стваральнае імкненне працаваць на зямлі і вучыць моладзь, якая ў свой час, дасягнуўшы сталасці, таксама будзе прымнажаць жывое, карміць людзей. Мінулае было, яго памятаюць, сучаснасць ёсць, яе берагуць, будучыня наперадзе, яе будуюць. І няхай яна будзе мірнаю.

Карта месцазнаходжаньня


Вярнуцца да спісу