Свіслач

Сваю назву вёска Свіслач атрымала ад аднайменнай назвы ракі, на якой яна размешчана.

Вёска Свіслач - гэта адно з самых старажытных паселішчаў на беларускіх землях. Паводле сведчанняў гісторыкаў, тут праходзіла мяжа Полацкага княства, таму для аховы межаў з'явілася неабходнасць у паселішчы замкавага тыпу.

У пісьмовых крыніцах сказана, што будаўніцтва замка звязана з тым, што на землях Свіслачы пасяліўся князь Глеб Менскі. Сам будынак замка быў драўляным, а ўмацоўваўся ён двума велізарнымі землянымі валамі, што надавала яму велізарную надзейнасць і абарону. Тым самым ён хацеў засцерагчы жыхароў мястэчка ад вайны, даць ім упэўненасць і стварыць поўныя ўмовы бяспекі.

У геаграфічным становішчы вёска размяшчалася вельмі выгадна (вакол яе было шмат рэк). У тыя часы гэта было вельмі важна, таму што па водных гандлёвых шляхах праходзіла шмат тавараў, што магло спрыяць хуткаму эканамічнаму росту.

У часы Вялікага Княства Літоўскага мястэчка з'яўлялася цэнтрам княства.

З ходам часу замак страціў сваё абарончае значэнне і паступова ператварыўся ў звычайны феадальны будынак, які абсалютна не падыходзіў для таго, каб можна было абараняць мястэчка і не прызначаны для яго абароны падчас ваенных бітваў.

У час вайны Рэчы Паспалітай з Масквой, не прыкладаючы мноства намаганняў, замак захапілі казакі, разрабавалі яго, а потым і зусім спалілі.

Ад такога магутнага абаронцы засталіся толькі рэшткі земляных валоў.

На сённяшні дзень у вёсцы захаваліся толькі руіны старажытнага замка. Але і ў гэтым ёсць яшчэ шмат гістарычных спрэчак і супярэчнасцях: гісторыкі да гэтага часу не прыйшлі да адзінага меркавання - гэта быў замак або проста велізарны драўляны будынак. Апошнія сцвярджаюць, што тыя, што засталіся руіны не нагадваюць ім рэшткі замка.

Тыя руіны, якія цяпер турысты могуць убачыць у Свіслачы, нагадваюць цяпер не велізарны замак-абаронца, а звычайныя гаспадарчыя пабудовы. Але яны не выглядаюць ад гэтага менш маляўнічымі. Шкада, што цяпер у Свіслачы не вядзецца ніякіх работ па рэстаўрацыі замка, а мясцовыя жыхары і зусім выкарыстоўваюць рэшткі цэглы для гаспадарчых патрэб.

У 1975 годзе ў вёсцы быў адкрыты дзіцячы аздараўленчы санаторый «Свіслач». Размешчаны ён у вельмі маляўнічым месцы, усяго ў 300 метрах ад ракі. Свежае паветра, рэчка дапамагаюць дзецям хутчэй аздаравіцца, адпачыць і з карысцю правесці час. Санаторый складаецца з цэлага комплексу будынкаў, кожнае з якіх нясе ў сабе пэўную функцыю. Гэта і жылыя карпусы, і лячэбныя, памяшканне для сталовай, гульнявыя пакоі.