Астравец

Агульныя звесткі

Астравец - горад, які размяшчаецца на берагах ракі Лоша ў заходняй частцы Беларусі. Сёння Астравец - цэнтр раёна з насельніцтвам у 9,5 тысяч чалавек.

Паводле афіцыйнай версіі, назва горада паходзіць ад назвы вострава, які раней знаходзіўся на беразе мясцовай ракі і з'яўляўся важным умацаваннем.

За 3 км ад горада знаходзіцца апошняя беларуская станцыя чыгункі - Гудагай. Ад яе да мяжы з суседняй Літвой усяго 7 км. Тут жа знаходзіцца памежны пункт пропуску, што таксама мае назву Гудагай.

Горадам Астравец стаў нядаўна, толькі ў 2012 годзе. А з 1958 года ён з'яўляўся гарадскім паселкам.

Гісторыя горада

Гісторыя Астраўца пачынаецца з 1468 года, калі ён упершыню згадваецца ў пісьмовых крыніцах. Гарадок упамінаецца у сувязі з ахвяраваннямі, якія магнаты роду Гаштольдаў паднеслі тутэйшаму каталіцкаму храму.

У 1616-18 гадах у Астраўцы актыўна ўзводзіўся манастыр дамініканцаў. Тут жа быў пабудавалі і храм гэтага манаскага ордэна.

У 1777 годзе ў паселішчы свае дзверы адкрыла першая школа. А ў 1794 годзе мясцовыя жыхары бралі ўдзел у паўстанні, якім кіраваў вядомы палітычны дзеяч Тадэвуш Касцюшка. З 1795 года, згодна з вынікамі трэццяга падзела Рэчы Паспалітай, Астравец апынуўся ў складзе Расійскай імперыі, з'яўляючыся часткай Літоўскай губерні. Бралі ўдзел гараджане і ў хваляваннях 1830-31 гадоў.

У 1872 годзе праз астравецкія землі пралягла чыгунка, якая злучала іх з Мінскам і Вільняй.

У 1921-39 гадах Астравец уваходзіў у склад Ашмянскага павета Віленскага ваяводства Польшчы.

У 1941-44 гадах Астравец знаходзіўся пад акупацыяй нямецкіх войскаў. Пасля вызвалення ўвайшоў у склад Маладзечанскай вобласці. У 1960 годзе раён перайшоў у склад Гарадзенскай вобласці, праз два гады яго падзялілі паміж двума раёнамі: Смаргонскім і Ашмянскім. А яшчэ праз тры гады адбылося аднаўленне ў якасці асобнай тэрытарыяльнай адзінкі.

Герб

Свой герб Астравец атрымаў у 2007 годзе. На варажскім шчыце намаляваны дуб з лісцем зялёнага колеру - у верхняй часткі і срэбная фарэль - у ніжняй частцы. Адна выява ад другой аддзяляецца зялёным хвалістым поясам.

Славутасці

Адной з выдатных мясцін горада з'яўляецца царква святых Кудлы і Даміяна - каталіцкі храм канца XVIII стагоддзя, пабудаваны ў стылі класіцызм.

Яшчэ адзін рэлігійны помнік горада - касцёл Адшукання Святога Крыжа, які будаваўся ў 1910-11 гадах.

Ёсць у горадзе і праваслаўны храм. Праўда, яго будаванне праходзіла ў пазнейшы час - 90-я гады ХХ стагоддзі.

Захаваўся ў Астраўцы і помнік грамадзянскага будавання - вадзяны млын першай паловы ХХ стагоддзя.

Ёсць на тэрыторыі гораду і помнікі больш ранніх часоў. Так, тут захавалася ўмацаванне, датаванае XV—XVII стагоддзямі.

Сёння Астравец вядомы і тым, што ў 18 км на поўнач ад горада будуецца Беларуская атамная электрастанцыя, уводзіны ў эксплуатацыю якой запланаваны на 2018-20 гады. У сувязі з гэтым змяняецца і аблічча горада - будуюцца новыя мікрараёны, адкрываюцца школы і гандлёвыя цэнтры.