Вердамічы

Вёска Вердамічы размешчана ў Свіслацкім раёне Гродзенскай вобласці ў 15 км ад горада Свіслач і ў 117 км на поўдзень ад Гродна.

Насельніцтва прадстаўлена ў асноўным беларусамі і палякамі, у меншай ступені тут пражываюць рускія.

Па веравызнанні людзі ставяцца да праваслаўных і каталіцкіх канфесій.

Вёска Вердамічы ўпершыню была згаданая ў 1567 годзе. На той момант вёскай валодаў Афанасій Трызна - ваяр Вялікага Княства Літоўскага. Пазней Вердамічы сталі вядомыя дзякуючы графскаму валоданню Талочка. Сядзіба была пабудавана пры графе Юліяне Талочка, які пасяліўся ў гэтай мясцовасці ў 1830 годзе разам са сваёй сям'ёй.

Сядзіба займала звыш 12 га тэрыторыі. Цэнтральнае месца маёнтка было аддадзена пад каменны дом, які быў даўжынёю 40 метраў. У сярэдзіне 19-га стагоддзя да дома былі прыбудаваны крылы, якія злучаліся верандай, абапіраліся на найпрыгажэйшыя калоны, з лесвіцай, якая выходзіць у прысядзібны парк. У выніку ўсіх дабудовак сядзіба ператварылася ў палац з 99 пакоямі. На фатаграфіі 1915 года ўдалося захаваць веліч і непадробную прыгажосць палацавага ансамбля. На вялікі жаль, менавіта гэта будынак згарэў, а сам маёнтак праіснаваў не больш за сотню гадоў. Не гледзячы на гэта, і па гэты дзень вядома аб палацавай раскошы: прыгожая разьбяная пазалочаная мэбля, карціны, старадаўнія абразы.

У нашы дні ад былой сядзібы графа Талочка засталіся руіны бровара, свірна, іншых гаспадарчых пабудоў і параўнальна нядаўна рэканструяваная капліца-пахавальня, якую граф пабудаваў у гонар загінулага сына.

Да нашых дзён захавалася мураваная дарога і парк пейзажнага тыпу. Асноўнай паркавай складаючай стала складаная водная сістэма, якая была прадстаўлена каналам, ракой і рознымі сажалкамі ўздоўж мяжы парку з усходу. У берага самага вялікага паркавага сажалкі размяшчалася вежа палаца. Плоскасць вады велічынёй больш за 1 гектара ўвасабляе сабой сярэдні план перспектывы. Востраў, да якога вёў элегантны перакідны мост, стаў у гэтым выпадку выразным акцэнтам. Супрацьлеглая частка сажалкі была купальняй (пляжам). Сама сажалка мнагаводная, з лебядзінай сям'ёй. З паўночнага боку паркавага партэра ёсць яшчэ пара сажалак меней.

У водным свеце парку (каналы, ручаі, сажалкі) прадстаўлены некалькі відаў рыб і жаб. На паркавай тэрыторыі жыве грабяністы трытон, які занесены ў Чырвоную Кнігу Рэспублікі Беларусь. Каля вадаёмаў сустракаецца ўжо звычайны. Сярод жывёл у парку асабліва шматстайныя птушкі: сініцы, дзятлы, пліскі, гаечкі, берасцянкі, скварцы і ястрабы. Насяляюць бабры, зайцы, лісы, куніцы, норкі. Парк мае цесную сувязь з найбліжэйшымі лясамі.

Кампазіцыя парка прадумана да дробязях: асаблівасці афарбоўкі лістоты ў розныя поры года, памеры і формы крон дрэў і хмызнякоў. Такіх налічвалася парадку сарака. Уздоўж асноўнай пейзажнай часткі парка размешчана ліпавая алея. Дрэвы рознага ўзросту. Пейзажы раскрываюцца з шпацырнага шляху па перыметры ўсяго парку. Групы дрэў чаргуюцца з палянкамі. Дрэвы прадстаўлены ліпамі, рознымі відамі клёну і дуба, хвояй веймутава, белай акацыі. Паркавая тэрыторыя на захад паніжаецца, таму тут прадстаўленыя вільгацелюбівыя дрэвы: алешына, ясень, дёрэн.

Парк перажываў змены з пераменай эпох: ад Расійскай імперыі і польскай дзяржавы да Савецкага саюза. Менавіта ў эпоху Савецкага саюза ў парку былі высаджаны таполі. Ён увабраў і ўбірае ў сябе на працягу часу.

Былая сядзіба графа Талочкаў і прысядзібны парк у Ведрамічах - гэта гісторыка-культурны і прыродны помнік, які ахоўваецца дзяржавай.