Наумавічы

Беларусь: гарады і населеныя пункты

Вёска пад назвай Навумавічы размяшчаецца на паўночным захадзе Гродненскай вобласці, непадалёку ад ракі Нёман. На гэтай дзівоснай прыгажосці мясцовасці знаходзіцца велізарная колькасць значных манументаў, якія, несумненна, прыцягваюць сюды вандроўцаў з усіх куткоў зямлі менавіта сваёй шматгадовай гісторыяй.

Што паглядзець у вёсачцы?

На тэрыторыі вёскі Навумавічы маюцца абарончыя ўмацаванні XIX - XX стагоддзяў. Яны выглядаюць як масіўныя жалезабетонныя збудаванні, якія пракладзены ўздоўж гістарычнай мяжы з Усходняй Прусіяй, якая размяшчалася тут у старадаўнія часы. Гэтыя ўмацаванні ваенных часоў складаюцца з некалькіх дзясяткаў дотаў і фартоў, якія ўваходзяць у сістэму знакамітай Гродненскай крэпасці. Варта адзначыць, што ўся абарончая сістэма крэпасці складаецца з трынаццаці фартоў і дваццаці чатырох дотаў.

Вялікая Гродненская крэпасць фарміравалася на працягу сарака гадоў. Нягледзячы на тое, што вялікую частку гэтых фартоў знішчылі падчас халоднай вайны, доты захаваліся і дагэтуль. Гэтыя інжынерныя збудаванні ўяўляюць цікавасць не толькі як гістарычныя каштоўнасці нашай краіны, але і як манументы ваеннага мастацтва.

Фарты - так званыя падземныя трохпавярховыя збудаванні, якія ўзводзіліся з камянёў і бетону. Першапачатковы фасад прызначаўся для абароны ад наступу варожых войскаў, і ў даўжыню дасягаў 150 метраў. У верхнім паверсе, які выступаў над зямлёй, былі размешчаны амбразуры непасрэдна для стралкоў і зброі. Амбразуры злучаліся адзін з адным праходамі, унізе ж знаходзіліся гаспадарчыя памяшканні і жыллё. У рудніках пад фартамі былі назапашаны выбуховыя рэчывы. Гэта рабілася для таго, каб у выпадку ўзяцця форта сапернікам яго знішчыць. Таксама варта адзначыць, што таўшчыня сцен у іх дасягала дзвюх метраў.

Доты - гэта двухпавярховыя пабудовы. Тут, тыпова для падобных збудаванняз, былі ўсталяваны гарматы і кулямёты.

У наваколлі вёскі Навумавічы размешчаны адзін з дзесяці фартоў вялікай Гродненскай крэпасці. Навумавіцкі Форт № 2 заслужана ўключаны ў пералік гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусі.

Форт знаходзіцца ў 200 метрах да захаду ад трасы Гародні - Сапоцкін. Па дарозе да самага цэнтра ўмацавання размешчаны помнікі, узведзеныя ў памяць ахвярах фашызму. Згодна з гістарычнымі дадзенымі, падчас Вялікай Айчыннай Вайны на гэтай зямлі былі расстраляны больш за тры тысячы не толькі ваеннапалонных, але і мірных жыхароў.

За фортам знаходзіцца прыўзняты земляны вал, які з’яўляецца тыльным брустверам. Такая планіроўка зроблена не выпадкова, яна дазваляе весці колавую абарону. На гэтым жа вале ўсталяваны высокі гранітны крыж і мемарыяльная дошка, прысвечаная гераічным салдатам, якія загінулі на гэтых землях у часы Вялікай Айчыннай Вайны.

Карта месцазнаходжаньня


Вярнуцца да спісу